- blad nr 20
- 15-12-2012
- auteur S. Ridder
- hier & daar
Stil zijn, anders krijg je een tik
Sinds 2002 werken ontwikkelingssocioloog Cris de Klein en haar man Machiel in Tanzania. Hun kinderen Oscar en Tara gaan daar naar een lokale Swahili kleuterschool, een missieschool gerund door Salvatoriaanse zusters. “Wij waren de enige witte kinderen”, vertelt de zevenjarige Tara. Voor het interview heeft Cris video’s en foto’s opgezocht van hun tijd in Tanzania en Tara en Oscar (9) zijn helemaal in de stemming. Tara huppelt rond in haar uniformpje en pakt het grote rieten kleed erbij, “want in Tanzania speelden we daar ook altijd op”. “Op school moesten we ook vaak op de grond zitten”, vertelt Oscar. In ieder geval als we pap gingen eten, maar vaak ook tijdens de lessen. De herinnering aan de pap doet Oscar weer gruwelen. “De maïspap, de uji, was vies. Maar ik at het vaak toch maar. Veel kinderen uit mijn klas kregen bijna niet te eten. Dan zou het wel raar zijn als ik die uji liet staan.”
Zweep
Oscar en Tara gaan naar de Engelse klas op hun school. “Daar moet je je niet te veel bij voorstellen”, zegt Cris. De non met het beste Engels draaide die klas, maar het Engels dat zij sprak was nog steeds schrikbarend slecht. Het grote voordeel van het Engelse klasje was dat het zo’n kleine klas was. In Nederland vinden we een klas van dertig kinderen groot, daar zitten veel meer kinderen in een kleiner lokaal en met minder middelen.” Niet dat de middelen er niet waren. Cris vertelt over de grote zeecontainer vol met montessorimateriaal. “Het heeft me al die tijd gefrustreerd dat ze daar niets mee deden. Hoewel ze onderricht in de montessorimethode hadden gehad, waren de juffen toch erg gehecht aan het ‘harde leren’. Ze lieten kleuters het alfabet en de cijfers overschrijven, terwijl die kinderen natuurlijk geen benul hadden van wat ze deden en waarom.”
Het is een van de redenen waarom Cris altijd thuisonderwijs heeft gegeven. “Complete dozen kregen we van de Wereldschool, met taallessen, rekenmodules, maar ook spellen, knutselspullen, muziekinstrumenten en toetsen die we naar een docent-op-afstand stuurden. En wat heel grappig was, is dat vooral Tara mij echt als de juf zag. Na ‘school’ ging ze mij -haar moeder - vertellen wat ze op school van mij - als juf - geleerd had.” Als Cris dat nu vertelt, vindt Tara het wel heel gek. En Tara weet ook nog wel waar de juffen de zeecontainer wel voor gebruikten. “Als kinderen stout waren, werden ze opgesloten in de container. Dat leek me echt heel eng.” Cris vertelt dat ze wel vaker verbaasd is geweest over de gang van zaken op school. “Oscar moest een keer urenlang pinda’s doppen en hij heeft ook wel eens wekenlang geen les gehad omdat ze een dans instudeerden voor het novicen-feest. Een keer ging het mij te ver. Dat was toen ik hoorde dat ze soms kinderen de leiding geven en dat zo’n kind dan ook mocht straffen, zelfs met de zweep. Toen heb ik een brief geschreven; ik wilde niet dat Oscar ooit die verantwoordelijkheid zou krijgen.”
Wens
Natuurlijk zijn er ook heel veel leuke verhalen. Oscar: “We speelden veel buiten en we mochten heel veel dansen en zingen. En de juffen zeiden precies hoe we iets moesten doen. Dat was wel makkelijk. In Nederland moet je veel meer zelf nadenken, bijvoorbeeld over hoe je een som moet maken.” Cris stelt dat dat inderdaad een groot verschil is. “Het komt ook terug in het handhaven van de orde. Daar was je gewoon stil omdat je anders een tik kreeg. Hier wordt kinderen meer zelfdiscipline bijgebracht.”
Hoewel ze heel blij is met de bijzondere start die ze Oscar en Tara in Tanzania heeft gegeven, is Cris met Oscar en Tara toch teruggekeerd naar Nederland. “Toen Oscar in 2009 naar de eerste klas moest ben ik eerst volledig thuisonderwijs gaan geven. Ik wilde namelijk niet dat hij in een klas met honderd kinderen rijtjes moest opdreunen. Maar we beseften dat hij dingen zou missen, intellectueel maar ook sociaal. De opa’s en oma’s begonnen ook aan ons te trekken: moesten we onze kinderen niet beter onderwijs bieden? We hebben een goede beslissing genomen. Hier wordt onze kinderen zoveel meer uitdaging geboden. Ook qua spelmateriaal. Ik weet nog wel dat Tara helemaal verbaasd was over de speelhoek in haar klas, die rijkdom kende ze helemaal niet van haar oude schooltje.” Eigenlijk mist Tara maar een ding. Op de buitenschoolse opvang mocht ze laatst een wensenlijstje maken en toen schreef ze dat ze wilde dat papa ook naar Nederland kwam. Cris slikt. “Ja, dat willen we allemaal heel graag, maar hij werkt daar nog. Gelukkig is hij regelmatig een periode hier.”