• blad nr 9
  • 12-5-2012
  • auteur J. van Aken 
  • Aan de telefoon

 

Als er dolfijnen te zien zijn, vervallen de lessen

Aan de telefoon: Joost Penninx

Eén zeilboot, 34 vierdejaars vwo, vijf bemanningsleden en vijf docenten voeren een half jaar onder de vlag van School at Sea de wereld rond om te leren en expedities te maken. Joost Penninx, docent aardrijkskunde en Spaans, was een van hen.

Lesgeven op het dek in de zon, hoe is dat?
“Dat is een heel andere ervaring. Aan boord heb je geen stille ruimte doordat de ene helft van de groep les kreeg, terwijl de andere helft wachtliep. Op zee heb je soms een ruige dag. Bij windkracht 7, als het schip twintig graden helt en er veel deining is, kunnen leerlingen zich moeilijk concentreren. Ook was de regel: als er dolfijnen te zien zijn, vervallen de lessen tijdelijk voor dolfijnvrij.
We waren veel bezig met het groepsproces, want je zit letterlijk 24 uur per dag met elkaar opgescheept. Leerlingen die niet zo lekker in de groep liggen of qua leerwerk achterlopen, kun je makkelijker een zetje geven. Dat is een unieke positie voor een docent en daar heb ik zelf ook veel van geleerd.”

Leerlingen kwamen van verschillende scholen, is dat lastig?
“Ze hadden allemaal hun eigen lesprogramma, met de vijf docenten als vraagbaak. Daarom heb ik ook Frans, wiskunde, geschiedenis en maatschappijleer gegeven. Het algemene beeld is dat leerlingen zijn bijgebleven, maar het wisselt sterk per leerling. Er waren scholen die geen toetsen meegaven, andere hadden een heel programma opgesteld. Voor culturele en kunstzinnige vorming moesten ze bijvoorbeeld een stuk schrijven over Cubaanse dans of voor biologie de vegetatie op een eiland vergelijken.”

Jullie gebruikten de lessen op zee om de theorie met de praktijk te verbinden.
“Als er een storm opsteekt, kun je daar op inspringen. De kapitein en de natuurkundedocent gaven een les over de krachten op de katrollen aan boord. Aan wal deden we expedities. In Panama verbleven we vijf dagen bij een inheemse volksstam. Hun huizen staan op palen, het toilet is een gat in de grond. De eerste dagen vinden kinderen het vies, maar als ze de bewoners leren kennen, begrijpen ze waarom die zo leven. Het liet ze ook inzien dat er twee uitersten in een land kunnen zijn. Daarna gingen we namelijk naar Panama-stad met zijn wolkenkrabbers en dure auto’s.”

Wat merkten jullie voor veranderingen aan het eind van de reis?
“Zelf gaven leerlingen aan dat hun zelfvertrouwen en zelfstandigheid erg is toegenomen. Je zag ze ook groeien binnen de groep. Tijdens expedities leerden ze mensen kennen met wie ze anders nooit mee in contact waren gekomen. Doordat ze andere culturen hebben leren kennen, merk je dat kinderen opener worden, de wereld om zich heen beter begrijpen en vooroordelen laten varen.”

www.schoolatsea.com

Dit bericht delen:

© 2025 Onderwijsblad. Alle rechten voorbehouden
Het auteursrecht op de artikelen in dit archief berust bij het Onderwijsblad, columnisten of freelance-medewerkers. Het citeren van delen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding. Volledige overname, herplaatsing of opname in andere publicaties is slechts toegestaan na overleg met de hoofdredacteur via onderwijsblad@aob.nl Indien het gaat om artikelen van freelancers zal hiervoor een bedrag in rekening worden gebracht.