- blad nr 9
- 12-5-2012
- auteur A. Kersten
- Redactioneel
Nieuwbouw speelt Roc Leiden parten
Het Roc Leiden kampt met een ‘liquiditeit-planningsprobleem’, zoals Jeroen Knigge, bestuursvoorzitter sinds 2010, het noemt. Gevraagd naar de solvabiliteit (het vermogen om tegenvallers op te vangen) van zijn roc reageert hij: “Het goede nieuws is dat we de rekeningen kunnen betalen, het slechte nieuws is dat we ons verder niets kunnen permitteren. We hebben geld genoeg, maar daar kunnen we niet zomaar bij.”
Dat zit hem onder andere in het vorig jaar opgeleverde onderkomen aan de Lammenschans, een van de twee grote nieuwbouwlocaties van Roc Leiden. Het roc heeft het pand in eigen beheer gebouwd voor zo’n 75 miljoen euro, vervolgens verkocht aan investeerder Green Real Estate (de vastgoedonderneming van textielfamilie Zeeman) en huurt er de komende twintig jaar het merendeel van de ruimte. Maar Roc Leiden heeft zich tegelijkertijd verplicht het eigen deel daarna weer terug te kopen voor 73 miljoen euro. Bovendien is vastgelegd dat het roc daarvoor geld overhevelt naar de vermogenstak van financier Bank Nederlandse Gemeenten. Die afspraken staan vermeld in de jaarrekening 2010.
Knigge: “We hebben feitelijk genoeg geld, maar dat is weggezet in de constructie met de Bank Nederlandse Gemeenten. Het is een beetje wrang dat je geen beroep kunt doen op je eigen geld.”
Knigge noemt de vóór zijn aantreden afgesproken terugkoopprijs van 73 miljoen euro veel geld. “Ik kan het niet mooier maken. Je kunt er van alles van vinden, maar dat vind ik niet zo interessant. Er is in het verleden een afspraak gemaakt en daar zal ik het mee moeten doen.”
Op de website van geldverstrekker Bank Nederlandse Gemeenten werd deze nieuwbouw van Roc Leiden in 2009 in de schijnwerpers gezet als een inventieve financieringsconstructie. Toch bleek vorig jaar dat de meest betrokken partijen (gemeente Leiden en CCL BV, de bouw-bv van het roc) verschillend dachten over de oplevering en de precieze kostenverdeling. Er werd een onafhankelijke partij ingeroepen om een bindend advies uit te brengen.
Op zijn weblog schreef Knigge eind april dat het roc nu eindelijk de financiële verplichtingen die voortvloeien uit de nieuwbouw in beeld heeft gekregen. “Ik heb bij mijn aantreden moeten constateren dat de risico’s en verplichtingen die verband houden met de nieuwbouw niet met een druk op de knop duidelijk werden”, licht hij toe.
“Laat ik vooropstellen dat de wereld er destijds anders uit zag dan vandaag de dag, het is nu allemaal een stuk somberder. De risico’s die Roc Leiden nu loopt in verband met de nieuwbouw, daar zou je nu anders naar kunnen kijken dan vijf jaar geleden is gedaan. Mij is er alles aangelegen de risico’s terug te brengen naar nul. Als we dat niet doen, zijn er risico’s en verplichtingen waar je niet echt gelukkig van wordt.”
Tegenvallers rond de oplevering van de nieuwbouw aan de Lammenschans hebben volgens Knigge bijgedragen aan de kwetsbare financiële positie. Een deel van de investeringen die nog op het wensenlijstje staan, wordt opgeschoven.
In een bijdrage op de Volkskrant-banenblog wierp Knigge onlangs de vraag op of zo’n nieuw onderkomen aan de Lammenschans per se onder architectuur gebouwd moest worden. “Zoiets ligt altijd heel ingewikkeld. Onder architectuur bouwen is helemaal niet noodzakelijk, met de kennis van nu zou je dat heel anders gedaan kunnen hebben. Maar als ik kijk naar wat het geworden is en denk aan de barakken waar we uit komen, dan is dat wel heel bijzonder.”
Tegelijkertijd is het volgens Knigge onvermijdelijk om ook andere uitgaven tegen het licht te houden. Zoals de omvang van het personeelsbestand, dat volgens hem uit de pas loopt met vergelijkbare roc’s. “Dat is al een langer bestaand probleem, wat nooit is aangepakt. Daar zullen goede redenen voor zijn geweest, maar als je toch bezig bent je organisatie gezond te krijgen, is het verstandig dat daarin mee te nemen.”