blad nr 9
16-5-2009
auteur R. Sikkes
Commentaar

Het sprookje van duizend jonge academici

Meer academici voor de klas. Dat was een van de uitgangspunten van het rapport Leerkracht van de commissie-Rinnooy Kan. Het mooie is dat er ieder jaar maar liefst duizend enthousiaste reeds afgestudeerde doctorandussen kiezen voor een aansluitende academische lerarenopleiding. Dat klinkt goed, maar het Onderwijsverslag van de inspectie van het onderwijs laat zien dat het om een sprookje gaat. Van die duizend bedenkt een flink aantal zich tijdens die kopopleiding. En toen waren er na een jaar nog maar zeshonderd. Van de groep die wel een bevoegdheid haalt gaat lang niet iedereen in het onderwijs aan het werk. Immers, zodra ze op de arbeidsmarkt komen, kunnen ze met hun oorspronkelijke studie ook nog ergens anders terecht. Toen waren er nog maar vierhonderd. Eenmaal in het onderwijs taant het enthousiasme snel. Een op de tien haakt al in het eerste jaar af, na vijf jaar is een kwart van de kersverse academici vertrokken.
En toen waren er nog maar driehonderd over. Van de tien jonge academici die iets in het leraarsberoep zien, blijven er dus maar drie over. Het rendement van de universitaire lerarenopleiding is slecht, constateert de inspectie terecht. Onderwijs is in de Amerikaanse literatuur wel eens met een lekkend zwembad vergeleken: hoeveel water je er ook inpompt, aan de onderkant stroomt het snel weer leeg.
De cijfers die de inspectie in het Onderwijsverslag op een rijtje zet, vertellen eigenlijk een schokkender verhaal. Het water dat er aan de bovenkant ingegooid wordt is voor een groot deel alweer verdampt voordat het het zwembad bereikt. Ondanks de vooruitgang die er zeker is met het Convenant Leerkracht en de laatste cao – begeleiding van jongeren, snellere doorstroom naar hogere schalen, kortere carrièrelijnen – lukt het blijkbaar niet om jonge academici duidelijk te maken dat werken in het onderwijs niet alleen leuk is, maar ook qua arbeidsvoorwaarden een stuk aantrekkelijker is geworden.