Maak gebruik van elkaars talenten

De Stichting Onderwijs maak je samen wil inspireren, informeren en enthousiasmeren. Dat doet ze via een website waarop dagelijks zo’n 1500 unieke bezoekers lesmateriaal en ervaringen uitwisselen. Ook verzorgt de stichting bijeenkomsten en levert educatief lesmateriaal bij de krant Kidsweek Junior.

Materiaal om tafels op een leuke manier te leren, domino als lesmateriaal in het voortgezet onderwijs, maar ook wat theoretischer teksten over krachtig leren en het nieuwe leren. Het is te vinden op www.onderwijsmaakjesamen.nl. Praktisch en positief, dat is het beeld dat op de site naar voren komt.
“Klopt, in het onderwijs wordt al genoeg geklaagd”, vindt oprichter en algemeen directeur Job Christians (24). Het praktische komt tot uiting in de naam. Zoals Onderwijs maak je samen al doet vermoeden, willen de makers lesmateriaal, ervaringen en informatie uitwisselen tussen leraren. “In het onderwijs bestaat veel behoefte aan goed materiaal. Het is niet handig steeds het wiel opnieuw uit te vinden door alles zelf te maken. Bovendien heb je als leraar een zware baan, dus is het handig als je even wat lesmateriaal kunt uitprinten. Maak gebruik van elkaars talenten, onderwijs maak je samen”, lacht hij.
Over begrijpend lezen is op dit moment veel te doen. “Veel leerkrachten worstelen ermee hoe dit goed aan te bieden. Binnenkort staat op de site een artikel van Paul Filipiak (van Doba-onderwijsadviseurs) over dit onderwerp. Wij hebben er een leeskaart bij gemaakt met tips voor leerlingen.”
Christians vertelt dat mensen al snel het idee krijgen dat Onderwijs maak je samen een soort onderwijsbegeleidingsdienst is. “Onderwijsbegeleidingsdiensten zijn betrokken bij het implementeren van bijvoorbeeld een methode, dat doen wij niet.” De stichting wil niet gekoppeld zijn aan één onderwijsconcept. “We zijn een kennismakelaar.” Waarbij ze zich richt op jonge mensen. “Zij zijn de leerkrachten van de toekomst.”

Puzzel
Als pabostudent kwam Christians op het idee voor de site en in een kerstvakantie maakte hij hem samen met zijn neef Erik Boeschoten. Hij zette er zijn opdrachten voor school op, die van medestudenten en af en toe artikelen van docenten van zijn pabo de Kempel in Helmond. “De site groeide en groeide. Het werd echt serieus toen ik aan het eind van mijn stage een boekje maakte met negentien vormen van coöperatief en activerend leren.” Het leverde hem in 2005 de Trouw-Talentprijs op. “De reacties vanuit het voortgezet onderwijs op de site waren positief en collega’s zeiden dat ik ermee door moest gaan.” Minder positieve reacties krijgt hij soms ook van leraren: ‘Ik vertel het wel gewoon, jij bent van de plak- en knipafdeling’, waar ze de pabo mee bedoelen.
De pabostudent studeerde af in het voortgezet onderwijs op activerende didactiek binnen aardrijkskunde. In het derde jaar van de pabo was er de mogelijkheid tot horizonverbreding en belandde hij op een middelbare school. “Ik wilde daar heel graag afstuderen omdat ik er in mijn lessen heel veel kwijt kon. Leerlingen kwamen vanuit groep 8 met veel samenwerkingsvaardigheden de school binnen, waar vervolgens weinig mee gedaan werd. Als eerste heb ik de leerlingen in groepjes gezet en vervolgens heb ik veel met coöperatief leren gedaan.”
Tijdens aardrijkskunde gaf hij in plaats van een schriftelijke overhoring een puzzel. “Dat vinden leerlingen geweldig. Ze gaan heel enthousiast meedenken over de oplossing. Daardoor zien ze sneller verbanden.”
In zijn visie moet je het samen doen, óók met kinderen. “Leerlingen meer betrekken bij de les spreekt me enorm aan. Zorg dat je een kind prikkelt. Niet door als een clown voor de klas te staan, maar door de kinderen verantwoordelijkheden aan te leren. Ik heb een dominospel gemaakt met meerdere mogelijkheden, waardoor er discussie ontstaat. Dat heeft meerwaarde, want je leert het meest door anderen wat te leren. Ik zeg niet dat je alle boeken naar buiten moet gooien, maar je kunt het wel afwisselen.”

Verliefde zwaan
Met 1500 a 1600 unieke bezoekers per dag, en uitschieters naar 2200, voorziet de site in een behoefte. Maar van alleen de site kan de stichting niet bestaan. Om de stichting verder uit te bouwen, heeft de directeur tot de zomervakantie onbetaald verlof genomen van zijn baan op een basisschool in Nuenen. “De bedoeling is wat meer te gaan ondernemen.”
Een eerste stap is een webwinkel, met daarin didactische werkvormen als Kriebels in de klas, waarop zijn zus is afgestudeerd. “Tegenwoordig is er veel minder lichamelijk contact tussen mensen. Door leerlingen bijvoorbeeld op elkaars rug te laten tekenen, draag je bij aan de sfeer in de klas. Op een school in Denemarken bleek hierdoor het pesten af te nemen”, legt de directeur uit.
‘Kriebels in de klas’ is ook een van de workshops tijdens de pabotour langs verschillende hogescholen. “Dan willen we nieuwe generaties leraren laten zien wat er op het gebied van onderwijsvernieuwing mogelijk is en hen inspireren, enthousiasmeren en informeren.” Naast de eigen workshop programmeren ze in opdracht van het ministerie van Onderwijs ook die van organisaties als Kennisnet/Ict op school en WSNS+.
Een derde activiteit buiten de site om is het educatieve materiaal bij de krant Kidsweek Junior. Het ijsbeertje Knut, een discussie over circusdieren en het dagboek van de aarde - een greep uit de onderwerpen in de krant Kidsweek. “Daar kunnen wij fantastisch lesmateriaal bij maken”, wist Christians. Bij wijze van proef levert de stichting dat wekelijks aan tien basisscholen. “Onze kracht is dat we het nieuws kunnen koppelen aan de kerndoelen.”
Neem bijvoorbeeld het artikel over een zwaan die zwaar verliefd achter een bootje aan zwom dat de vorm van een zwaan had. “De kinderen moesten een liefdesbrief schrijven en kregen daar tips voor.” Ook zit er altijd een kruiswoordpuzzel bij, in te vullen aan de hand van de artikelen, en bijvoorbeeld een eropuit-kaart. “Naar aanleiding van de opwarming van de aarde krijgen ze de opdracht de apparatuur in de klas en school in kaart te brengen en een aanbevelingsbrief aan de directie te schrijven.”
Christians hoopt dat het project volgend schooljaar doorgang kan vinden met veel meer scholen. “Leespromotie is erg belangrijk om begrijpend te leren lezen”, vindt hij.
Wat wil hij over een jaar bereikt hebben? “De website trekt dan hopelijk nog meer bezoekers, misschien wel 5000 per dag. Een paar honderd scholen zijn bezig met leespromotie via Kidsweek Junior. Minstens één keer per week ga ik met de inspiratiekist naar scholen om collega’s te inspireren. Hopelijk kunnen we de vrijwilligers iets meer bieden dan nu, kan ik benzine voor mijn auto kopen en een boterham smeren. Dan ben ik dolgelukkig. We willen geen groot bedrijf worden, maar blijven inspireren, informeren en enthousiasmeren.”

{noot}
Nieuwe ideeën en lesmaterialen zijn welkom op info@onderwijsmaakjesamen.nl of kijk op www.onderwijsmaakjesamen.nl