- blad nr 18
- 21-10-2006
- auteur A. Kersten
- Redactioneel
Altijd prijs
Spiksplinternieuw is ‘ie, de Gouden Schoolbank. Een prijs voor een school die in de bovenbouw de zaken prima op orde heeft. Geen sombere verhalen over tweede fase en het studiehuis. Bovenbouwleerlingen die hartstikke tevreden zijn, hebben hun school aangemeld. De zestig aangemelde scholen werden na een selectie teruggebracht tot 35 en uiteindelijk tot vijf. Op 11 oktober was De Rode Hoed in Amsterdam afgehuurd voor de uitreiking. De winnaar ging naar huis met 10.000 euro in de knip, de andere genomineerden kregen een aanmoedigingsprijs van 2500 euro.
Het in Druten gevestigde Instituut voor Nationale Onderwijs Promotie (INOP) verzorgde de organisatie. “Dit is een prijs die van de leerlingen uitgaat”, zegt directeur Kees Koppers. “Toch onzettend mooi dat zij een school nomineren, in plaats van docenten of een directie?”
Achter de praktische uitvoering van het INOP staat het ministerie van Onderwijs, dat de prijzenpot van twintigduizend euro beschikbaar stelde en met het aanvankelijke idee kwam. Hoe gaat zoiets? “Er waren wensen en ideeën om het studiehuis anders in beeld te brengen”, aldus Koppers. “Men wilde een andere kant laten zien.”
Logisch dat de Gouden Schoolbank bij Koppers in de schoot viel: het INOP heeft ervaring met onderwijsprijzen. Sinds 1993 organiseert het tweejaarlijks de Nationale Onderwijsprijs (daarvoor was het een Gelderse prijs) en onlangs werd de Trouw Talentprijs weer uitgereikt. “Laten we die Koppers eens vragen, denkt men dan.”
Goed gejat
Prijzen uitdelen is een prachtig pr-middel. Je zet de fraaiste voorbeelden in de schijnwerpers en het levert vaak extra publicitaire aandacht op: eerst de nominaties, de voorrondes en dan de finale. In het onderwijs heerst vandaag de dag een waar prijzenfestival. Dertien jaar geleden kwam er uit een globale inventarisatie van de Volkskrant een achttal. Los van alle instellingsgebonden scriptiebeloningen en pluimen tellen we met een vlugge vinger nu meer dan twintig landelijke prijzen.
Opvallende onderwijsinnovaties worden ‘in het zonnetje gezet’ door Schoolmanagers_VO. Schoolgebouwen met een buitengewone ‘architectonische en innovatieve kwaliteit’ dingen mee naar de Scholenbouwprijs. Je hebt de Cultuur Primair prijs voor kunst- en cultuurprojecten in het basisonderwijs. InterNiche (verbonden met Proefdiervrij) looft een internationale prijs uit voor het bedenken van alternatieven voor dierproeven. Voor scholen die samen met hun leerlingen werken aan veilig internetgebruik bedacht de Kinderconsument de Veilig Internet Onderwijs prijs. Zelfs wie vernieuwingen bij anderen afkijkt, maakt kans op een schouderklopje: de Kennisrotonde Goed-Gejat-prijs.
Ramon Hagedoorn, beleidsadviseur Kennisrotonde bij het gefuseerde Kennisnet Ict op school: “Het gebeurt nog te weinig dat scholen vernieuwingen bij elkaar afkijken. Daaraan proberen we iets te veranderen.”
Bamber Delver, directeur van de Kinderconsument: “De prijs is in eerste instantie begonnen als promotie. We willen waardering uitspreken voor scholen die het goed doen en mensen letterlijk op het podium vragen.”
Marja Zuidgeest, directeur van Vereniging Proefdiervrij: “Een prijs zorgt voor aandacht. Van pers, maar vooral ook van de gemeenschap zelf. Die ziet wat er overal allemaal gebeurt.” Bekendheid geven aan toonbare voorbeelden. Zuidgeest herinnert zich een Syrische docent van vorig jaar. “Die had een systeem ontdekt om bij dode dieren de bloedsomloop te herstellen. Als je dan in het dier snijdt, begint het te bloeden.”
Grauwsluier
Hoe feestelijk een uitreiking zelf ook is, een prijs als duwtje-in-de-rug wordt vaak in het leven geroepen uit onvrede. Over de trage acceptatie van ict-vernieuwingen, bijvoorbeeld. Of over beeldvorming rondom het leraarsvak.
Kees Koppers van het INOP: “Wij zijn met de Onderwijsprijs begonnen omdat we vonden dat er een grauwsluier over het onderwijs hing. Het idee dat er altijd wat aan de hand was, terwijl het helemaal niet beroerd gaat met het onderwijs. We wilden nou eens laten zien wat er in de klas gebeurt op die scholen.”
Hagedoorn: “Onze prijzen zijn er niet voor niks. Innovaties delen en bij elkaar afkijken is nog een heikel punt in het primair en voortgezet onderwijs. Het is heel belangrijk dat niet alle scholen steeds opnieuw het wiel uitvinden.” Helpt het? Volgens Hagedoorn melden scholen zichzelf of elkaar nog niet en masse aan. “Vorig jaar proefde ik die aarzeling als ik op een school zei dat ze best konden meedoen. Een prijs voor afkijken? Je gaat toch niet jatten?”
De alternatieven-voor-dierproeven-beloning, de Humaan Onderwijs prijs, is een geldbedrag waarmee de winnaars hun ingediende ideeën kunnen uitvoeren. “Er gebeurt al een boel”, stelt Zuidgeest. “Maar het kan altijd beter, vandaar ook dat de prijs er nog is.”
INOP-directeur Koppers is tevreden over de Nationale Onderwijsprijs, zegt hij. “In het voortgezet onderwijs en het mbo ligt de deelname hoog. Ik heb het gevoel dat basisscholen niet meer zo makkelijk meedoen. Vroeger stuurde je gewoon een leuke musical in, maar dat is er tegenwoordig niet meer bij.”
De suggestie dat het aantal prijzen in een sector illustratief zou zijn voor het gebrek aan vitaliteit ervan, vindt Koppers onzin. “Ik denk dan altijd meteen aan het cabaret: dat is vergeven van de prijzen, maar met het cabaret gaat het heel goed. Wat je misschien wel kunt krijgen is het gevoel dat er tegenwoordig maar met prijzen wordt gegooid en de vraag wat het dan allemaal waard is.”
Het is altijd leuk om een prijs te winnen, vindt directeur Delver van de Kinderconsument. Scholen zijn er trots op, is zijn ervaring. “Een geldbedrag uitreiken zit er voor een kleine organisatie als de onze niet in. We hebben gezegd: de prijs is de eer, plus een bos bloemen. Ik ben later nog op een van de winnende scholen geweest. Daar hing de oorkonde naast het portret van onze koningin.”
Prijzenladder
Overzicht van actuele landelijke onderwijsprijzen. Inzendtermijnen of uitreikingsdata staan vermeld waar ze nog relevant of al bekend zijn.
Gouden schoolbank (INOP)
Leerlingen nomineren hun studiehuis.
Hoofdprijs 10.000 euro, vier aanmoedigingsprijzen van 2.500 euro.
www.goudenschoolbank.nl
Nationale Onderwijsprijs/Nationale Innovatieprijs (INOP)
Originele en vernieuwende onderwijsinitiatieven.
Prijs: een geldbedrag van 7000 euro, bronzen-olifantbeeldje, een oorkonde.
Provinciale finales oktober 2006, landelijke finale maart 2007.
www.onderwijsprijs.nl/nop.html
Scholenbouwprijs/Vernieuwingsprijs (OCW/ICSAdviseurs)
Bijzondere onderwijsarchitectuur in po en vo.
Prijzen: twee keer 12.500, plus 7000 euro voor Vernieuwingsprijs.
Uitreiking op 25 januari 2007.
www.scholenbouwprijs.nl/
Docent van het jaar (SBL)
Docent in po en vo (en vanaf 2007 ook bve) die zich heeft onderscheiden.
Prijzen: titel ‘docent van het jaar’.
www.docentvanhetjaar.nl
Durven, delen, doen (Schoolmanagers_VO)
Hoort bij innovatiecampagne 2006, prijs voor onderwijsvernieuwingen.
Prijzen: variëren van 1000 tot 50.000 euro.
Uitreiking op 24 januari 2007 tijdens de NOT.
www.durvendelendoen.nl
Trouw Talentprijs (INOP, Trouw, AOb)
Studenten aan de lerarenopleidingen die een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het onderwijs op stagescholen.
Prijs: 1000 euro, bronzen trofee, jaarabonnement op Trouw, een jaar gratis lidmaatschap van de Algemene Onderwijsbond.
www.trouwtalentprijs.nl
Straksvoordeklas-prijs (INOP, AOb)
Studenten aan lerarenopleidingen die het team bij een afstudeeropdracht of project betrekken.
Prijs: weekend in Bilderberg-hotel en een jaar gratis AOb-lidmaatschap.
www.aob.nl
Taalunie Onderwijsprijs (Taalunie)
Voor initiatieven op het gebied van het onderwijs Nederlands in Vlaanderen en Nederland.
Prijs: 8000 euro.
www.taalunieversum.org/onderwijs/onderwijsprijs
Leren Ondernemen prijs (Partnership Leren Ondernemen)
Meest innovatieve en ondernemende project op school per sector.
Prijs: 5000 euro per sector po, vo, mbo, ho.
Uitreiking 13 december 2006.
www.lerenondernemen.nl
ThinkQuest (Kennisnet Ict op school)
Prijs voor bouwen van websites met klas, vrienden of docent.
Prijzen: 5000, 3000, 2000 euro.
Aanmelden tot 15 januari 2007.
www.thinkquest.nl
Expose your talent (Surfnet, Kennisnet ict op school)
Prijs voor maken van videofilm van vijf minuten met de klas in vo en mbo.
Prijzen: filmcamera’s, cursus, dvd-recorders, digitale fotocamera.
Aanmelden tot 15 januari 2007.
www.exposeyourtalent.nl
Make a game! (Surfnet, Kennisnet ict op school)
Een educatief spel maken met klasgenoten.
Prijzen: spelcomputers, ipod-mini’s.
Aanmelden tot 15 januari 2007.
www.make-a-game.nl
Kennisrotonde Goed-gejat-prijs/Kennisdeler (Kennisnet ict op school)
Voor scholen die ict-vernieuwingen van andere scholen overnemen.
Prijs: 2500 euro voor ict-toepassingen per categorie.
Aanmelden tot 31 oktober 2006.
http://www.ictopschool.net/kennis/prijzen
Nell Ginjaar-Maas prijs (OCW)
Voor projecten en initiatieven waarin leren en werken worden gecombineerd.
Prijzen: 20.000 euro, voor overige genomineerden 5000 euro.
www.weekvanhetleren.nl
Cultuur Primair prijs (Cultuurnetwerk Nederland)
Prijs voor kunst- en erfgoedprojecten in het primair onderwijs.
Prijzen: van 100 tot 7000 euro.
Uitreiking: 13 december 2006.
www.cultuurnetwerk.nl
Humaan Onderwijs prijs (InterNiche/vereniging Proefdiervrij)
Internationale prijs voor het beste voorstel voor de vervanging van een dierproef in het onderwijs.
Prijs: 20.000 euro wordt verdeeld onder de winnaars.
Aanmelden tot 24 november 2006.
www.proefdiervrij.nl
Leon van Gelder prijs (AOb)
Voor een opmerkelijk en vernieuwend onderwijsproject.
Prijs: een beeldje, een oorkonde en een geldbedrag van 500 euro.
Uitreiking tijdens AOb-congres op 23 en 24 november 2006.
www.aob.nl
Ict-leerbedrijf van het jaar (Loket MBO ICT)
Prijs voor leerbedrijven die stageplaatsen bieden aan ict-studenten uit het mbo.
Prijs: 2500 euro te besteden aan onderwijsproject.
www.loketmboict.nl
OVDB Leerbedrijf van het jaar (OVDB)
Verkiezing onder bedrijven die bij kenniscentrum OVDB geregistreerd staan.
Prijs: 2500 te besteden aan onderwijsproject.
www.ovdb.nl
Veilig Internet Onderwijs prijs 2006 (Kinderconsument)
Prijs voor scholen die samen met leerlingen werken aan veilig internetgebruik.
Prijs: de eer en een bos bloemen.
www.kinderconsument.nl
Veilige School prijs (APS/Centrum School en Veiligheid)
Scholen in po en vo die de sociale veiligheid weten te verbeteren.
Prijs: 3000 euro plus een bronzen beeldje per sector.
www.veiligeschoolprijs.nl
COCMA Onderwijsprijs (Stichting Onderwijsfonds COCMA)
Prijs voor wie zich verdienstelijk maakt voor het hoger deeltijdonderwijs.
Prijs: 5000 euro.
www.onderwijsfonds.nl
Johan van der Sanden prijs (Fontys Centrum Beroepsonderwijs, AOb)
Landelijke prijs voor hbo- of wo-scriptie over het vmbo.
Prijzen: 1000 en 500 euro en een kunstwerk.
http://www.fontys.nl/CentrumBeroepsonderwijs
NVC Afstudeercompetitie Verpakken (Nederlands Verpakkingscentrum)
Prijs voor afstudeerscriptie op het gebied van verpakken.
Prijzen: 500, 250 en 125 euro.
Aanmelden mogelijk voor iedereen die tussen 9 september 2006 en 26 oktober 2007 afstudeert.
www.nvc.nl