- blad nr 4
- 18-2-2006
- auteur . Overige
- Opinie
Vergaderen op de Vrije Dag
Uit roostertechnisch oogpunt vindt de schoolleiding vaak dat bij een bepaalde taakomvang een bepaalde aanwezigheidsplicht hoort. Hoe meer lesuren je geeft, hoe groter de ruimte voor de roosteraar dient te zijn om je in te roosteren. Op zichzelf is dat niet onredelijk, al sta je ervan te kijken hoe weinig al dat gehamer op de computer blijkbaar voor elkaar krijgt. Roosteren zou tegenwoordig juist door het gebruik van die dekselse computer toch veel eenvoudiger dan vroeger moeten zijn; de techniek is er om de mens te dienen. In dat adagium ben ik steeds meer gaan geloven, ik kom er later op terug.
Maar allereerst gaat het me om die zwaar bevochten Vrije Dag.
Misschien heb je je baan verkleind om recht op die dag te krijgen. Want zo werkt het ook weer met een inklinkbaar kleiner rooster: hoe minder uren, des te makkelijker is er een vrije dag uit de computer te peuren. Wat is het dan een bittere tegenvaller dat die Vrije Dag slechts een Voorwaardelijk Vrije Dag blijkt te zijn. Zijn er op jouw Dag vergaderingen gepland, dan dien je die bij te wonen. Jammer van je Vrije Dag, ja. En nee, er komt geen compensatie door een dagje vrij tussendoor, daar zou je de leerlingen mee duperen. Zoiets zou je trouwens niet eens willen want daarvoor houd je te veel van je werk, van de kinderen en van de school. Je bent er graag, heel erg graag. In de vakantie ga je er nog langs om de plantjes water te geven.
Voor haar claim op jouw mooie Vrije Dag baseert de schoolleiding zich op cao-afspraken. En als extra argument wordt aangevoerd dat je je collega’s in de steek zou laten die immers wel ter plekke zijn om mee te vergaderen. Dit wil je inderdaad niemand aandoen.
Macho
Dat een Vrije Dag zo betrekkelijk is heeft ook wel iets achterlijks. Wat doe je met je baby (die lieve schat voor wie je salaris hebt ingeleverd terwijl je eigenlijk juist extra salaris nodig hebt)? Wat doe je met je partner? Waar slaat het op dat een ander dan jijzelf bepaalt dat jouw werk belangrijker is dan dat van je partner en dat dus in geval van nood je partner maar thuis moet blijven? Met andere woorden: jouw rector schuift het probleem lekker naar jouw partner en diens werkgever toe. In feite zit een ander met zijn fikken in jouw portemonnee. Kom me nu niet met het verhaal dat er altijd oppas geregeld kan worden. In theorie zal het wel, ja, maar in de praktijk lukt het gewoon niet. Nederland staat in de wereld niet bekend als een overdreven moedervriendelijk crèche-land, om het mild uit te drukken.
Je kunt je kind dus niet altijd ‘kwijt’ – en in het geval van onze kinderen weten we toch allemaal dat het dan om leven en dood gaat, om niets minder dan dat. Daar weegt geen vergadering met geneuzel van vermoeide collega’s tegenop. Vanwaar dan dat intimiderend bedoelde borstgeroffel van de schoolleiding en dat gedreig met die omineuze cao-afspraken. Het stoort vooral omdat het zo’n schril macho-achtig bedoeld geluid is, imponeren wil het niet erg. O Freunde, nicht diese Töne! Sondern lasst uns angenehmere anstimmen, zou ik met Beethoven willen zeggen, nee, zingen.
Laten we die vergaderingen eens wat professioneler aanpakken. Laten we gebruikmaken van de middelen waarin de techniek voorziet. De techniek is er om ons te dienen, zo was het toch? Vergaderen op afstand, een inmiddels alweer bijna ouderwets gebruik in het bedrijfsleven (hét voorbeeld van het huidige schoolmanagement), het zou op school moeiteloos kunnen worden ingevoerd. De scholen zijn de laatste tien jaar volgestouwd met computers en internetverbindingen, de leraren zijn allemaal op computercursus gezet èn aangezet tot aanschaf van zo’n lekker ding voor thuis. En een webcam heeft ook bijna iedereen. Wie nog geen e-mail ontvangt, mag in de hoek gaan staan, op één been, verdikkeme nog aan toe. Dat zijn vast dezelfde holbewoners die ook nog geen mobieltje op hun heup hebben, zo’n tamtam met ongekende contactmogelijkheden.
Ordelijk
Het is zonneklaar dat ik op mijn Vrije Dag – dankzij de wonderen der techniek – in staat ben om van thuis uit mee te vergaderen. Er hoeft alleen maar een verbinding met de vergaderruimte te worden gelegd. Technische problemen zijn in het bedrijfsleven allang opgelost, waarom zouden de scholen met hun trendgevoelige leidinggevenden dat niet ook kunnen? Zo zou de Vrije Dag zijn voorwaardelijkheid verliezen en zou de kindverzorging niet in het gedrang komen. Een dwingelandige onredelijkheid in de cao zou op deze manier ook opgeheven kunnen worden.
Voor de goede orde: ik ben er absoluut niet voor dat alle leraren verder thuis moeten blijven. Zelf ben ik dolgraag op school en prefereer ik ieders lijfelijke aanwezigheid. Blijf ik noodgedwongen weg van een vergadering, dan tref ik voorzorgsmaatregelen (briefjes met extra gegevens aan de belanghebbenden, vooroverleg met de coördinator, dat soort dingen). Op de zojuist geschetste moderne wijze kan iedereen echter worden tevreden gesteld. Tevens is er meer noodzaak om ordelijk en effectief te vergaderen. Omdat het immers niet lekker vergadert wanneer je door elkaar praat en ongeïnspireerd met grapjes zit te storen.
Het bezwaar dat internetverbindingen kunnen uitvallen is natuurlijk relevant, maar het geldt in nog veel grotere mate voor de elektronische leerweg waartoe onze schoolleidingen ons nu proberen over te halen. Dat bezwaar is het aloude verhaal van het boek dat het immers altijd doet en van de computer die op een ongelegen moment kan crashen. Goed dat de telefoon zo betrouwbaar is. Daarmee kunnen we vergaderen als directeuren.