blad nr 22
17-12-2005
auteur A. Kersten
Redactioneel

Kritiek op plan Rutte

De plannen van staatssecretaris Mark Rutte voor de nieuwe bekostiging in het hoger onderwijs stuiten op flinke kritiek van de Raad van State. Deze constateert tegenstrijdigheden die ‘de realisering van de beoogde kwaliteitsverbetering juist kunnen verstoren of zelfs verhinderen’.

Rutte wil dat marktwerking en concurrentie instellingen dwingen om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Het moet studenten makkelijker gemaakt worden tussentijds naar een andere instelling over te stappen als ze ontevreden zijn over het onderwijs. Ze krijgen een ‘rugzakje’ met leerrechten waarmee ze zes jaar onderwijs kunnen ‘kopen’; elk half jaar kunnen ze overstappen.
Maar de Raad van State ziet een aantal haken en ogen. Willen studenten tussentijds makkelijk overstappen, dan moeten opleidingen niet al te veel van elkaar verschillen. Dat staat weer haaks op het streven naar meer differentiatie, aldus de Raad. En waar opleidingen juist van elkaar verschillen, voorziet de Raad problemen met de aansluiting en overstap.
Als veel studenten gedurende het jaar overstappen, stelt de Raad, worden instellingen geconfronteerd met aanzienlijke en onvoorspelbare schommelingen in studentenaantallen. Dat kan nieuwe problemen met zich mee brengen. Het is dan namelijk lastig voorzien hoeveel collegezalen en docenten er nodig zijn. Instellingen zijn als gevolg van de financiële onzekerheid geneigd het geld op de bank te houden, in plaats van uit te geven aan vernieuwingen, zoals Rutte redeneert.
De staatssecretaris ziet niet zoveel in de kritiek. Hij verweert zich onder meer met het argument dat examencommissies best een verantwoorde aansluiting kunnen bewaken. Op sommige punten past Rutte de toelichting in de wetgeving aan.