blad nr 17
8-10-2005
auteur . Overige
Column

Slim, vaardig en creatief?

Op prinsjesdag werd ook de onderwijsbegroting gepresenteerd. De leus van de minister is: ‘OCW werkt aan een slim, vaardig en creatief Nederland en draagt zo bij aan een sterke economie èn een hechte samenleving.’ Belangrijke voorwaarde hiervoor lijkt mij dat er voldoende leraren zijn. De minister heeft in de begroting en in de nota Werken in het onderwijs 2006 een ingewikkelde prognose gemaakt van het lerarentekort bij een hoogconjunctuur en een laagconjunctuur. Bij hoogconjunctuur zal in het primair onderwijs een lerarentekort ontstaan van 1100 fte, dit zal dan in 2015 toenemen tot 1400 fte. Bij laagconjunctuur blijft de situatie in het primair onderwijs stabiel. In het voortgezet onderwijs zullen naar verwachting in 2010 bij het laagconjunctuurscenario 1100 fte niet kunnen worden vervuld. Bij een hoogconjunctuur zal het lerarentekort in het voortgezet onderwijs zelfs 3000 fte worden. In 2015 zal het bij laagconjunctuur oplopen tot bijna 5000 fte, bij hoogconjunctuur wordt het in 2015 6000 fte.
Helaas heeft de minister hiervoor geen langetermijnbeleid ontwikkeld en wordt het lerarentekort ook niet structureel aangepakt. Aangezien deze ontwikkelingen vermoedelijk nog wel iets somberder zullen uitpakken door de verminderde instroom in de lerarenopleidingen, mist de minister het belangrijkste onderdeel voor het werken aan een slim, vaardig en creatief Nederland: leraren!
De minister heeft het in de begroting wel over ‘meer handen in de klas: dit is goed voor leraar en leerling’. Maar waar deze handen vandaan moeten komen, daarover heeft de minister jammer genoeg onvoldoende nagedacht. Ik ben erg geschrokken van de mogelijke gevolgen. In doemscenario’s wordt al geschetst dat nog maar de helft van de lessen door bevoegde docenten wordt gegeven. Vakken als natuurkunde, biologie, Duits en economie dreigen te verdwijnen als standaardvakken in het Nederlands onderwijs. De minister zal snel met een meerjarige samenhangende aanpak moeten komen in plaats van met incidentele voorstellen. Tijdens de begrotingsbehandeling van vorig jaar heb ik al voorgesteld om boventallige leerkrachten aan te houden, zodat toekomstige tekorten kunnen worden opgevuld. Gelukkig is dit voorstel nu door Kamer overgenomen. Maar er is meer nodig om leraren in het onderwijs te krijgen en te houden. Laat de minister daar snel met leraren over gaan praten, zodat we een slim, vaardig en creatief Nederland kunnen creëren, samen met de hoofdrolspelers: de leraren.