- blad nr 10
- 14-5-2005
- auteur L. Douma
- Redactioneel
Taal- en cultuurles voor Tukkers
Het Twents Carmelcollege deed de afgelopen weken zijn naam eer aan. Voor het eerst konden leerlingen uit de drie hoogste vwo-klassen van de locatie Lyceumstraat in Oldenzaal Twentse les volgen. De module bestond uit acht lessen van twee lesuren. In totaal besteedden de leerlingen veertig uur aan de cursus.
Het waren de leerlingen zelf die twee jaar geleden met het idee voor de Twentse les kwamen. Toch kreeg de module vorig jaar slechts drie aanmeldingen en werd daardoor afgelast. Dit jaar was er meer animo: twintig leerlingen schreven zich in. “Een aantal jaren geleden boden wij al cursussen Twents aan. Maar dat was meer hobbyisme”, vertelt Ben Arends, adjunct-directeur bovenbouw havo/vwo. “Er is nu meer belangstelling voor streektalen.” En dus worden de lessen serieuzer aangepakt. Leerlingen kunnen de cursusuren gebruiken als invulling van het vrije deel van de tweede fase.
Doel van de cursus is niet alleen om de leerlingen Twents te leren. De module moet hen in contact brengen met de bijzonderheden van het dialect, de historie ervan, de positie ten opzichte van het Nederlands en de grammatica.
Huttenkloas
De module is onlangs afgesloten met presentaties over een Twents onderwerp. Twee daarvan gingen over een zelfuitgevoerde enquête naar het gebruik van het Twents. Uit de enquête werd duidelijk dat inwoners van de dorpjes Losser en Rossum optimistisch zijn over de toekomst van het Twents. Andere presentaties behandelden de executie van de Tukkerse crimineel Huttenkloas, het begrip ‘noaberschop’ (burenhulp) en dialectschrijvers.
De Twentse les is ontwikkeld in samenwerking met het Van Deinse-instituut, de Twentse academie voor streekcultuur. Het instituut leverde ook de docenten voor de cursus. Dit waren voornamelijk gepensioneerde leraren Nederlands met een Twentse achtergrond.
Zowel de leraren, de school als de leerlingen waren na afloop enthousiast over de Twentse les. De locatie Lyceumstraat biedt de module volgend jaar weer aan en hoopt op voldoende belangstelling. Er zijn minimaal tien aanmeldingen nodig. “Hopelijk is dit het begin van een lange traditie”, zegt Arends. “Het is heel waardevol dat dit gebeurt. Veel leerlingen zullen er iets aan hebben. Ze leren een presentatie geven. En het gevoel voor de Twentse taal is altijd handig. Ik ben zelf ook tweetalig opgevoed en heb bijvoorbeeld nooit problemen met Duits gehad. In het Twents is het heel duidelijk welke woorden mannelijk zijn en welke vrouwelijk. Daar heb je iets aan. Ook het verschil tussen de lange ‘ij’ en de korte ‘ei’ bijvoorbeeld is heel duidelijk doordat beide letters anders worden uitgesproken in het Twents.”