- blad nr 12
- 12-6-2004
- auteur J. van Aken
- de Vereniging
Grensoverschrijdend werk
Sinds kort bestaat Europa uit 25 landen. Eén Europa dus één regeling voor grenswerknemers zou voor de hand liggen. “In de tijd dat Europa nog uit twaalf landen bestond, is dat geprobeerd, maar niet gelukt. Het is het verdriet van Europa dat de stelsels nog niet geharmoniseerd zijn”, vindt Ger Essers. Als FNV-adviseur helpt hij mensen die over de grens werken om daar zo min mogelijk nadeel van te ondervinden.
Tussen landen onderling bestaan er wel belastingverdragen, al werken die ook niet altijd even soepel. “Iemand woont in Duitsland of België en gaat in Nederland als leraar werken. Waar moet hij belasting betalen? De eerste twee jaar betaal je die in het woonland, dan pas in het werkland. Dat kan ertoe leiden dat iemand veel meer of veel minder belasting betaalt dan zijn collega’s.”
Essers doet dit werk sinds begin jaren negentig. “Tijdens mijn eerste reis naar België ontdekte ik dat zij toen al een regeling voor loopbaanonderbreking hadden, tijdkrediet genaamd. Inmiddels is de Nederlandse regering ook bezig met zo’n regeling, de levensloopregeling.”
Nederland loopt op wel meer gebieden achter ontdekte hij. “Van de landen tussen de Rijn en de Scheldedelta is Nederland de vreemdste eend in de bijt”, vindt Essers. In Nederland is in tegenstelling tot veel andere Europese landen geen wettelijke sociale verzekering voor arbeidsongevallen en beroepsziekten. “En dat werkgevers bij ziekte de eerste 24 maanden zelf het loon moeten doorbetalen, vinden ze in het buitenland heel raar.”
Gunstig
Als je als Belg in Nederland werkt, was dat belastingtechnisch heel ongunstig, omgekeerd juist heel gunstig. Tussen Nederland en België heeft hij een belastingverdrag weten te bereiken, zij het niet voor het onderwijs. Iedere inwoner van België die hier werkt, betaalt belasting en premies in Nederland. Omgekeerd betaalt elke Nederlandse grensarbeider belasting en premies in België. Per grensarbeider betaalt de Nederlandse overheid jaarlijks 7 á 8 duizend euro compensatie, om het nadeel door het nieuwe belastingverdrag te compenseren.
Nog een voorbeeld: Als iemand met een overheidspensioen (ABP) in bijvoorbeeld Spanje gaat wonen, maakt het uit of je in het openbaar of bijzonder onderwijs hebt gewerkt. “Ben je een overheidsdienaar geweest, dan betaal je waar je de overheid ’gediend’ hebt, in Nederland dus. Maar in het bijzonder onderwijs word je niet gezien als overheidsdienaar en betaal je belasting in het land waar je woont, dat moet je maar net weten.”
Soms verzint Essers een truc. Een Nederlandse vrouw die in Duitsland woonde, dreigde werkloos te worden en wilde terug naar Nederland verhuizen. De Duitse overheid zou haar normaal gesproken slechts drie maanden Duitse ww uitbetalen. “U verhuist naar Nederland en doordeweeks werkt u in Duitsland, dan bent u grensarbeider en moet Nederland uw uitkering betalen. Ze ging bij haar dochter in Enschede wonen en nu krijgt ze een Nederlandse werkloosheidsuitkering. Mag dat ethisch gezien?”, vraagt Essers zich af.
Essers probeert via het Europarlement wat aan de regelingen te doen. “Ik heb al zeker 35 vragen laten stellen door parlementariërs.” Samen met zijn FNV-collega Eelco Tasma heeft hij de FNV beleidsnota Begrensde grenzeloosheid geschreven. Binnenkort gaat Essers met de fpu, maar hij blijft zich voor de FNV wel om de grensarbeiders bekommeren.
Meer informatie: geresse@ls.fnv.nl zie www.fnv.nl/grensarbeid