blad nr 8
17-4-2004
auteur . Overige
Column

Gratis toegang

Van wie is het volgende citaat? ‘Een betrouwbare overheid die wil investeren in mensen zal het lesgeld moeten afschaffen en de kosten van leermiddelen zelf moeten dragen.’ De zin is afkomstig uit het CDA-verkiezingsprogramma. Helaas komt er weinig van dit mooie voornemen terecht, blijkt uit onderzoek. De afgelopen drie jaar zijn de kosten voor schoolboeken, excursies en ouderbijdragen met vijftig procent toegenomen tot duizend euro per jaar. Inclusief het lesgeld van ruim 900 euro (vanaf 16 jaar) betalen ouders niet zelden tweeduizend euro per leerling in het voortgezet onderwijs. De tegemoetkoming in de schoolkosten voldoet al lang niet meer waardoor het risico toeneemt dat minder welgestelde ouders hun kind eerder van school halen. Minister Van der Hoeven heeft al gezegd dat zij ‘onaangenaam verrast’ is.
Maar Van der Hoeven verklaart ook dat haar de afgelopen jaren weinig signalen hebben bereikt dat de stijging van de schoolkosten een probleem zou vormen. Ik vraag mij oprecht af hoe dit mogelijk is. Ik krijg steeds meer brieven van ouders die de schoolkosten niet meer kunnen opbrengen. Niettemin heeft de minister erkend dat de tegemoetkoming niet meer afdoende is. Daaruit maak ik op dat zij maatregelen wil treffen.
Basis- en voortgezet onderwijs moeten naar mijn mening voor alle leerlingen gratis toegankelijk zijn. Dan hebben we ook geen bureaucratische tegemoetkomingsregeling meer nodig en kan bovendien de ouderbijdrage worden afgeschaft. Op dit moment is Nederland het enige Europese land dat les- èn boekengeld vraagt in het voortgezet onderwijs. Dat kun je ook terugzien in de statistieken, want van de EU-lidstaten geeft Nederland procentueel het minste geld uit aan onderwijs. Ik vind dit onbegrijpelijk, zeker als je bedenkt dat alle partijen – met uitzondering van de VVD - in hun verkiezingsprogramma hebben staan dat het voortgezet onderwijs gratis moet worden.
Mocht de regering hier iets aan gaan doen, dan leeft Nederland eindelijk het Europese Verdrag van de economische, sociale en culturele rechten na. Diverse landen in onze omgeving hebben sinds de ondertekening in 1978 al inhoud gegeven aan dit verdrag. In vergelijking met die landen zijn de Nederlandse ouders beduidend slechter af. Als ik dan zie hoe hartstochtelijk minister Zalm het stabiliteitspact verdedigt, realiseer ik mij hoe selectief de regering is in het naleven van verdragen. Blijkbaar zijn alleen verdragen die leiden tot bezuinigingen voor dit kabinet de moeite waard.