- blad nr 8
- 17-4-2004
- auteur G. van der Mee
- Redactioneel
Hoger onderwijs mag selecteren
Staatssecretaris Nijs van Onderwijs was erg tevreden toen bleek dat door een ‘historische’ coalitie van PvdA, VVD en LPF haar plan een Kamermeerderheid kreeg. Universiteiten en hogescholen mogen nu aankomende studenten een toets laten afleggen en zelf de hoogte van het collegegeld bepalen. Voorwaarde van de PvdA is wel dat er een nieuw studiefinancieringsplan komt om de toegankelijkheid te waarborgen. Dat plan houdt in dat de overheid het collegegeld kan voorschieten, na de studie moet het voorschot worden terugbetaald. Volgens de PvdA kan iedereen op die manier een duurdere studie betalen. Met de motie-Tichelaar stapte de PvdA af van het tot dan toe gevoerde beleid dat de overheid geheel verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het onderwijs. Door het hogere collegegeld kan de kwaliteit worden opgevoerd, maar de student betaalt dat dan zelf. De PvdA vindt dat rechtvaardig aangezien mensen met een hogere opleiding veertig tot vijftig procent meer gaan verdienen dan een gemiddelde Nederlander.
De AOb heeft in een reactie op de plannen voor het hoger onderwijs laten weten dat het vwo-examen voldoende moet zijn als selectiemiddel. Volgens bestuurder Martin Knoop wordt de waarde van het diploma op deze manier ondermijnd. “De afspraak is dat een bepaald profiel toegang geeft op een vervolgstudie. Ik heb het idee dat universiteiten, waar bij sommige studies getwijfeld wordt aan de kwaliteit, hun eigen sores nu afwentelen op de studenten.”
De Vereniging van universiteiten (VSNU) vindt ook dat het vwo-examen voldoende moet zijn voor de toegang van een bacheloropleiding. Binnen de opleiding zelf mag van de VSNU wel geselecteerd worden voor de toelating tot bepaalde bijzondere studies. Martin Knoop denkt dat een toets hoogstens gebruikt kan worden bij studies waar nu al geloot moet worden. “Dan kan het onderdeel worden van een rechtvaardiger systeem dan loten.”
Volgens de AOb is er nu in het hbo sprake van een dusdanige verschraling dat de kwaliteit van het onderwijs in gevaar komt. De verhouding docent student is gestegen naar één op de 23, zelfs één op de dertig komt voor. Ervaren docenten worden steeds vaker vervangen door goedkopere instructeurs die op contractbasis werken. Het aantal contacturen van studenten met de docent is eveneens gedaald, zelfwerkzaamheid of duale routes verworden daarom van een didactisch middel tot een ordinaire bezuiniging. De financiële krapte waaronder de instellingen gebukt gaan heeft vooral te maken met de daling van de rijksbijdrage, sinds 1996 is dat tien procent minder en voor de komende jaren wordt er nog eens zeven procent minder betaald.
Op de website van de PvdA geven critici uiting aan hun ongenoegen over de ommekeer van de PvdA. Zo constateert een van hen dat op die manier de studenten opdraaien voor het verder doorvoeren van de kenniseconomie, een ander herinnerde aan de leenangst bij jongeren