- blad nr 15
- 6-9-2003
- auteur G. van der Mee
- Redactioneel
Segregatie in Amsterdam lastig tegen te gaan
Dat er steeds meer volledig 'zwarte' scholen in Amsterdam (meer dan negentig procent allochtone leerlingen) komen is niet zo vreemd, aangezien het percentage allochtone leerlingen inmiddels gestegen is naar 49. Als deze leerlingen zich gelijkmatig zouden verspreiden over alle Amsterdamse scholen, dan zouden ze op elke school de meerderheid vormen. Dat blijkt uit het onderzoek Onderwijssegregatie in Amsterdam van het SCO-Kohnstamminstituut. Veel van de zwarte scholen liggen in wijken met een louter allochtone bevolking, de directeuren van deze scholen hebben hun voormalige arbeidskinderen ingewisseld voor allochtone leerlingen. Zij vinden dat vooral de aandacht uit moet gaan naar de achterstand van de leerlingen en niet zozeer naar hun kleur. Een kwart van de Amsterdamse basisscholen (52 van de 201 basisscholen) is geen goede afspiegeling van de buurt, ze zijn óf te wit óf te zwart. De meeste echt witte scholen zitten in de algemeen bijzondere hoek. Het veelal uitgesproken onderwijsconcept zoals montessori, dalton of jenaplan, blijkt vaak niet aantrekkelijk voor allochtone ouders. Ook zijn er scholen met een relatief hoge ouderbijdrage van rond de 500 euro per jaar.
Opmerkelijk is dat veel directeuren van zwarte scholen naar voren brengen dat het alleen maar ingewikkelder wordt wanneer zij witte kinderen krijgen die doorgaans een veel hoger niveau hebben. Het vraagt heel gespecialiseerd personeel om al deze niveaus goed te kunnen bedienen.
Wethouder Rob Oudkerk gaat een beroep doen op besturen van scholen om hoge vrijwillige ouderbijdragen omlaag te brengen. Hij kan dat niet verplichten. Verder kondigde hij aan op korte termijn met voorstellen te komen om de segregatie tegen te gaan. De problemen van de achterstandsscholen richten zich met name op het tekort aan goed personeel, vandaar dat de wethouders van de vier grote steden al eerder bij de minister pleitten voor een extra salarisverhoging.
Veel oplossingen zijn er eigenlijk niet voor het segregatieprobleem. De onderzoekers vinden spreiding geen optie. Het hanteren van een postcodebeleid voor de toelating tot scholen werkt volgens de onderzoekers averechts, omdat het de segregatie van overwegend witte buurten en stadsdelen bestendigt. Alleen het tegengaan van al te grote concentraties allochtonen in de wijken door het bouwbeleid van de gemeente zou op de lange termijn een oplossing kunnen zijn. Verder vinden de onderzoekers dat het onderwijsachterstandsbeleid moet blijven, maar dat er een betere verantwoording moet komen van de scholen. Ook zou een stedelijke uitwisseling van ervaringen goed zijn en moet er meer aandacht zijn voor de kwaliteit van de leraren.