blad nr 8
19-4-2003
auteur R. Sikkes
Redactioneel

Les dalton, montessori en jenaplan het meest uitdagend

Dalton-, montessori- en jenaplanscholen geven het meest uitdagende en stimulerende onderwijs. Islamitische en vrije scholen bungelen onderaan als het gaat om de zorg voor leerlingen en zij besteden ook het minste aandacht aan hun eigen kwaliteit. Dat blijkt uit een vergelijkend overzicht van alle zuilen en pedagogische stromingen in het onderwijsverslag op basis van de uitslagen van het schooltoezicht op bijna alle scholen in de afgelopen vijf jaar.
Tussen de 'grote' zuilen openbaar, katholiek, protestant en algemeen bijzonder, zijn de verschillen marginaal. Grote verschillen zijn er wel wanneer wordt gekeken naar kleinere groepen van scholen. Zo is de leerlingzorg op reformatorische scholen beter, vermoedelijk omdat deze groep scholen een eigen onderwijsbegeleidingsdienst heeft. Het pedagogisch klimaat op de streng christelijk scholen (reformatorisch en vrijgemaakt gereformeerd) is volgens de inspecteurs niet erg uitdagend. Datzelfde geldt voor islamitische scholen, die bovendien op andere onderdelen van de didactiek ook relatief laag scoren.
Bij de traditionele vernieuwingsscholen scoren dalton- en jenaplanscholen over de hele linie erg hoog. Zij scoren goed als het gaat om een doorgaande leerlijn, hebben het meest uitdagende klimaat en zijn het sterkst in het onderwijzen van leerstrategieën. Daarbovenop komt dat deze scholen volgens de inspecteurs buitengewoon doelmatig omgaan met personeel en middelen.
Montessorischolen laten een gemengder beeld zien. Zeer sterk in het leerklimaat, maar relatief zwak in het bijbrengen van leerstrategieën. Goed in het afstemmen van het niveau van de lessen op de leerling, maar een zeer matige zorg bij zwakke leerlingen. Beroerd doen vrije scholen het. Het is begrijpelijk dat zij slecht scoren als het gaat om de dekking van de kerndoelen: vrije scholen varen hun eigen koers en ouders verwachten niet anders. Maar de vrije scholen doen het qua didactiek volgens de inspectie 'gemiddeld slechter dan het gemiddelde', bijvoorbeeld als het gaat om het aanbrengen van een doorgaande lijn, een uitdagend klimaat of het inspelen op niveauverschillen.