- blad nr 19
- 2-11-2002
- auteur . Overige
- Column
Double talk
Aan Morse moet ik altijd denken als ik veilig gepositioneerde Nederlanders - met hun eigen kinderen ongetwijfeld op havo of vwo - hoor jammeren over het lage aanzien van het beroepsonderwijs. 'Dat moet veranderen', roept demissionair staatssecretaris Nijs kordaat. MKB-voorzitter Hoogendijk voegt daar, als verklaring voor drop-out, aan toe: 'Het vmbo is vaak nog te theoretisch.' De enige uitweg die veel van deze dubbeltongige Nederlanders zien is meer praktijk en minder theorie. Van lieverlee kan de mavo dan ook wel verdwijnen. Wat er overblijft is een snel diploma voor een goed gedrilde werknemer die geleerd heeft uit te voeren wat anderen bedacht hebben. Dit is de vorming die deze Nederlanders voor de 'massa' hebben uitgedacht. Niet origineel, want de scheiding tussen hoofd- en handarbeid wordt al eeuwen gereproduceerd in Nederland. Het ach-en-wee-geroep van de bovenlaag over de lage status van het beroepsonderwijs draagt kennelijk mooi bij aan het instandhouden van de tweedeling. John Thaw zou hier acuut drop-out zijn geworden.
Denkt u nu niet dat ik mij opwerp als verdedigster van de mavo. Want net zo min als ik geloof dat er zoveel leerlingen gebaat zouden zijn bij 'praktisch' onderwijs, geloof ik dat de vormingscocktail van de mavo heilzaam is voor de beoogde 'middencategorie'. Die vormingscocktail bestaat uit kennis en vaardigheden. Kennis leer je uit je hoofd, ook al is die in de leerboeken nog zo mooi 'in samenhang' gepresenteerd. Als je geluk hebt krijg je de kans er in een toepassing iets van te begrijpen. Maar dat is geen generieke manier van leren. Zelf verbanden leggen heet te hoog gegrepen voor de mavo-leerling. John Thaw zou ook uit de mavo gestapt zijn, hoe deftig de nieuwe naam 'theoretische leerweg' ook klinkt.
Heeft er al iemand het verband gelegd tussen de opkomst van het nieuwe, brutale populisme (dat ons sinds een half jaar weer doet smullen en huiveren van het nieuws) en de vorming van de massa (zestig procent) in Nederland? Nu hebben we de opstand van de blanke lager opgeleide Nederlanders, die zich gekleineerd voelen door ons hiërarchische schoolsysteem. Morgen zijn het de allochtonen. Wie neemt hen mee naar het theater?