blad nr 5
1-5-2024
auteur L. Douma
In beeld

College volgen achter een gordijn

Een wandeling langs de Utrechtse Nieuwegracht is sowieso aan te bevelen voor wie een dagje of langer in Utrecht is. Bijvoorbeeld vanwege de recent heropende Oude Hortus, een in 1723 ontstane botanische tuin tussen de Nieuwegracht en de Lange Nieuwstraat. Of vanwege het straatbeeld met gietijzeren lantaarnpalen met aangepaste lampenkappen ontworpen door de kunstenaar Pycke Koch. Onder deze palen is een groot aantal gebeeldhouwde consoles aangebracht als een vorm van openbaar kunstbezit. De console ter hoogte van Nieuwegracht 80 eert Anna Maria van Schurman, de eerste vrouwelijke student ooit in Nederland en Europa. Zij werd in 1636 toegelaten aan de Universiteit Utrecht en volgde de hoorcolleges van achter een gordijn zodat haar mannelijke medestudenten haar niet konden zien. De Utrechtse beeldhouwer Laura Kok heeft de console, die er nu een halfjaar staat, gemaakt. “Anna Maria van Schurman is in onze geschiedenis onderbelicht”, merkt ze op. Kok heeft voor deze opdracht een studie gemaakt van Van Schurman. “Het motto van de universiteit Sol Iustitiae Illustra Nos (Zon der gerechtigheid verlicht ons, red.) heb ik ook aangebracht op de console, omdat de gelijke rechten die Van Schurman heeft opgeëist, me erg aanspreken.” Van Schurman zelf is afgebeeld als zon. “Ik toon haar als een godin, ze kon alles: ze werd internationaal beroemd in de wetenschap, ze sprak meer dan twaalf talen en was ook kunstenaar.”

De console van Anna Maria van Schurman, gemaakt door Laura Kok, vind je ter hoogte van Nieuwegracht 80, bij de Keukenstraat.