- blad nr 5
- 1-5-2024
- auteur D. van 't Erve
- Redactioneel
Succesvol starten doe je samen
1) Neem de regie
Veel beginners hebben de neiging problemen voor zichzelf te houden en zich terug te trekken. Wie een stap vooruit durft te zetten en steun zoekt bij collega’s, creëert veiligheid en kan groeien. Vraag dus actief om feedback, hulp en informatie.
2) Focus op je sterke kanten
In een groot team kun je je als starter gepasseerd of onzeker voelen. Maar hoe jong of nieuw je ook bent, je hebt altijd iets te bieden. Ken je eigen troeven en bied ook zelf eens hulp aan. Zie problemen als een kans om het onderwijs te verbeteren. Stel je eigen oplossingen voor en bedenk samen met collega’s hoe die kunnen werken voor iedereen. Het is fijn als ze je niet alleen maar zien als iemand die nog veel moet leren, daardoor voel je je ook veiliger.
3) Ken de school
Lees de context: wat zijn de (ongeschreven) regels, hoe is de cultuur, wie zijn de informele leiders? En waar sta je zelf voor? Wees en blijf nieuwsgierig naar wie jij wilt zijn als professional en hoe je wilt groeien. Heb plezier in het verkennen en ontdekken van de mogelijkheden op jouw school. Als er iets is dat je stoort en het komt het onderwijs niet ten goede, doe er dan iets aan. Zoek bondgenoten. Als het goed is, staat in elk geval je directeur of manager open voor de frisse blik van de starter.
4) Leer van je collega’s
In de ervaring van je collega’s liggen waardevolle schatten verborgen. Dus schiet niet in de verdediging als ze een opmerking maken, maar pas LSD toe: luisteren, samenvatten en doorvragen. Zie de personeelskamer als een schatkamer om ervaringen uit te wisselen en nieuwe inzichten op te doen.
5) Check-check, dubbelcheck
Al bereid je je nog zo goed voor, in de praktijk loopt het vaak anders. Bedenk dat dat niet erg is en dat fouten maken mag. Als je iets niet meer weet of twijfelt over iets, check het dan gewoon. Het is goed om nog eens extra te vragen of leerlingen afspraken hebben begrepen, of om bijvoorbeeld samen met collega’s te controleren of een examen goed is voorbereid. Je collega’s zullen waarderen dat jij zorgvuldig te werk gaat.
6) Begraaf het toffe-leraarideaal
Zorg voor een goede band met leerlingen of studenten, maar wees niet hun vriend. Je klas wil gewoon een goede leraar die de leiding neemt. Dit is wat anders dan streng zijn. Stop met straffen en belonen en ga voor de intrinsieke motivatie. Zet humor in en zorg dat je uitstraalt hoe boeiend of belangrijk jouw lesstof is.
7) Geloof in je veerkracht
Rond je 25e sta je op de drempel van volwassenheid. In deze fase voelt een eerste baan als superbelangrijk en kan kritiek je persoonlijk raken. Wees je ervan bewust dat alle begin moeilijk is en dat een leven lang leren erbij hoort. Geef je droom niet op. Als het op deze school niet lukt, zoek er dan een die beter bij je past. Denk ook eens aan een andere doelgroep of sector; er is zoveel mogelijk in het onderwijs.
Twee boeken vol praktijkvoorbeelden
Dit stuk is gebaseerd op twee boeken voor starters met veel voorbeelden uit de praktijk.
GOLAN MUHYALDIN Miss G voor studenten schreef over haar start als docent de verhalenbundel ‘Ons mbo’. Ze laat je met veel humor leren van haar fouten en je krijgt theorie en tips om het anders te doen. Prijs €12,50, 75 pagina’s, kijk op unifyhorizons.com
JOHAN DE WILDE beschrijft een casus in elk van de twaalf hoofdstukken van het boek ‘De startende leraar’. Elke casus laat zien hoe een starter een uitdaging overwint. De Vlaamse lerarenopleider en onderzoeker geeft theorie en tips hoe je zelf met dit soort situaties om kunt gaan. Prijs € 25,99, 200 pagina’s uitgever: Lannoo