- blad nr 10
- 1-12-2023
- auteur L. Schipper
- Redactioneel
Kan ik in één keer een fors pensioenbedrag opnemen? (En is dat slim?)
Genieten van het leven is altijd een goed idee. Maar of het financieel gunstig is om een flink deel van je opgebouwde pensioen in één keer op te nemen, is de vraag. En ook of het überhaupt doorgaat trouwens.
Eerst de financiële kant van de zaak. Nu een groot bedrag opmaken, betekent logischerwijs dat er voor daarna minder overblijft. Stel dat je bij pensionering 10 procent opneemt, dan gaat je jaarlijkse pensioeninkomen met 10 procent omlaag. Nog wat harder zelfs, legt AOb-beleidsmedewerker Roelf van der Ploeg uit, doordat er minder valt te beleggen. “Ook tijdens je pensioen wordt je pensioenkapitaal nog belegd op de beurs, dat zorgt voor extra rendement. Het bedrag dat je opneemt rendeert niet meer, daardoor kan je pensioen nog wat sterker terugvallen dan die 10 procent.”
Dan het fiscale verhaal. Als je in één keer zo’n groot bedrag op je rekening krijgt overgeboekt, kan het gebeuren dat je in de hoogste belastingschijf terechtkomt. Over een deel van je jaarinkomen (boven de € 73.032) moet je dan 49,5 procent betalen. Maar ook als je die inkomensgrens niet passeert, wacht je zoals de plannen nu zijn een fiscale domper. Dat heeft met de timing te maken. Het ‘bedrag ineens’ moet je namelijk opnemen bij het ingaan van je pensioen, terwijl je dat jaar nog onder het hoge belastingtarief voor werkenden valt. Veel gunstiger zou het zijn om het bedrag het jaar daarna pas op te nemen, wanneer het voordelige belastingtarief voor aow’ers ingaat (19,03 procent over de inkomsten tot € 38.704).
Maar dat willen pensioenfondsen niet, volgens Van der Ploeg. “Zij zeggen: de uitkering staat vast zodra je met pensioen gaat, we gaan geen voorwaardelijkheden inbouwen. De systemen zijn daar simpelweg niet op ingericht.”
Kan voor deze groep mensen dan geen fiscale uitzondering worden gemaakt, zodat zij in hun eerste pensioenjaar meteen van het lage belastingtarief profiteren? Van der Ploeg ziet het niet gebeuren, de Belastingdienst heeft al te veel op zijn bord. Dat het plan halverwege volgend jaar wordt ingevoerd, lijkt hem dan ook erg onwaarschijnlijk. “Dat is wel de planning, maar het fiscale probleem zet het hele idee op losse schroeven. Daar moet eerst een oplossing voor komen.”
Reisbudget
Dus die wereldreis zit er niet in? Jawel, er is een alternatief te verzinnen. Werk de komende jaren door, maar laat je pensioen nu alvast ingaan. Die extra inkomsten spaar je op en tegen de tijd dat je met pensioen gaat, ben je verzekerd van een aanzienlijk reisbudget. Voor deze aanpak gelden dezelfde nadelen als voor de uitkering ineens: je kunt in een hogere belastingschijf belanden en je pensioenkapitaal slinkt. Maar heb je het ervoor over, dan kun je deze constructie al toepassen vanaf je zestigste. Als je er vroeg mee start, kun je naast je volledige baan ook gaan voor een deeltijdpensioen. Dan haal je maar een klein deel van je pensioen naar voren, bijvoorbeeld € 5.000 per jaar. Dat zal niet direct tot hogere belastingdruk leiden en het effect op je latere pensioeninkomen valt mee. Toch heb je na vijf of zes jaar een aardig bedrag bij elkaar voor die reis of camper.
[kolom]
Wat is dat ‘bedrag ineens’?
Als je met pensioen gaat, kun je er volgens de kabinetsplannen straks voor kiezen een deel van het opgebouwde pensioenkapitaal ineens te laten uitkeren, tot maximaal 10 procent. Nog wel even afwachten of het doorgaat.
Willen mensen dit?
Best een grote groep is geïnteresseerd, zo blijkt uit een onderzoek van budgetinstituut Nibud. Eén op de drie Nederlanders tussen 55 en 67 jaar zou bij pensionering (zeker of misschien) een bedrag ineens willen opnemen. Het merendeel wil dat zeker niet (56 procent), de rest weet het nog niet.
Wat willen ze ermee?
Reizen, zegt 27 procent van de mensen die zo’n bedrag ineens wel zien zitten. Ongeveer een kwart zou het bedrag achter de hand houden als algemene reserve of er de hypotheek mee afbetalen. Beleggen of een grote aankoop doen (zoals een camper) staat op een gedeelde derde plaats. Van de pensionado’s in spe zou 10 procent het geld gebruiken voor een schenking aan kinderen, het afbetalen van schulden of een verbouwing. De door het Nibud gepolste mensen mochten meerdere doelen aanvinken.
Wat kost een camper?
Gemiddeld ongeveer € 40.000 tot € 80.000. Een tweedehands camper is te koop vanaf zo’n € 10.000.