blad nr 3
1-3-2023
auteur . Overige
Deze maand

Minister Wiersma straft te rijke samenwerkingsverbanden

Onderwijsminister Dennis Wiersma gaat geld weghalen bij samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs die hun bovenmatige reserves te langzaam afbouwen. Dat gebeurt al met ingang van boekjaar 2022, zo schreef hij vorige maand in een brief aan de Tweede Kamer.

Begin 2021 stelden de 151 samenwerkingsverbanden samen een plan op om hun overtollige spaarpotten stapsgewijs tot eind 2023 af te bouwen. Uitgangspunt is een signaleringsgrens die de Onderwijsinspectie heeft opgesteld voor ‘mogelijk bovenmatige’ reserves. Het plan kwam tot stand onder politieke druk, na groeiende frustratie bij veel politieke partijen over de miljoenen voor passend onderwijs die jarenlang onnodig op de plank bleven liggen.
Volgens hun aanvankelijke afspraken zouden de samenwerkingsverbanden eind 2023 geen overmatige buffers meer hebben. Maar uit tussenrapportages blijkt dat ze achterlopen op hun schema, zo berichtte het Onderwijsblad al eerder. Eind 2021 stond de teller op 130 miljoen aan bovenmatige reserves, terwijl dat 93,5 miljoen had moeten zijn. Eind volgend jaar zou er naar verwachting nog altijd zo’n 35 miljoen euro teveel in kas zal zijn.

Motie
Daarop nam de Tweede Kamer afgelopen najaar met een grote meerderheid een motie aan van GroenLinks, PvdA, sp, PvdD, D66, BIJ1, PVV en Denk. Die roept de minister op in te grijpen bij te rijke organisaties door een financiële sanctie en dat geld in te zetten voor passend onderwijs.
Dat leidde weer tot boze reacties bij samenwerkingsverbanden. Die vinden dat ze de tijd moeten krijgen om het plan uit te voeren, voordat er wordt ingegrepen. Ze wijzen erop dat ze moeilijk rekening kunnen houden met extra overheidsgeld dat onverwacht eind van het boekjaar vrijkomt. Door corona en de grote personeelskrapte was het volgens hen bovendien veel lastiger om het geld zinvol in te zetten.
Minister Wiersma toont begrip voor de argumenten, maar vindt ze ‘minder zwaar wegen dan het publieke belang om de middelen te besteden aan leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte’. Daarom heeft hij besloten te snijden in het budget van de samenwerkingsverbanden; organisaties zonder bovenmatige reserves worden gecompenseerd. De strafkorting start met ingang van het afgelopen boekjaar 2022, waarover de jaarcijfers tegen de zomer bekend zullen zijn. Intussen kunnen politieke partijen alvast met ideeën komen om er een bestemming voor te vinden binnen passend onderwijs.