blad nr 5
1-5-2022
auteur A. Kersten
In beeld

Waar ligt de grens?

Marit Törnqvist lacht even. Wat ze ervan vindt om dit jaar de Annie M.G. Schmidtlezing te verzorgen? “Nu komen er alleen maar clichés, natuurlijk. Het is eervol, ik ben er heel blij mee. Het brengt ook een grote verantwoordelijkheid met zich mee”, vertelt de veelgeprezen illustrator en schrijver aan de telefoon.
Naar een onderwerp hoefde Törnqvist niet lang te zoeken. Onder de titel ‘Waar ligt de grens?’ koos ze voor een thema dat haar al langer bezighoudt. “Aan de ene kant wordt de muur om ons Europa hoger en hoger en daarmee de ongelijkheid tussen mensen groter, en tegelijkertijd hebben we het er steeds over dat iedereen binnen die muren gelijke kansen zou moeten krijgen”, licht ze alvast een tipje van de sluier op.
Ja, natuurlijk verdient elk kind dezelfde kansen, benadrukt Törnqvist. En elk kind moet zich gezien en gehoord voelen in kinderboeken. Maar je kan het beste voorhebben met kinderen uit alle culturen, daarmee ben je er nog niet. Hoe bereik je kinderen die de taal niet spreken? Hoe kunnen we tegenstellingen overbruggen? “De werkelijkheid is niet zwart-wit. Daarom ga ik in mijn lezing allerlei persoonlijke verhalen vertellen, om te laten zien hoe je er op verschillende manieren naar kunt kijken.” In plaats van antwoorden werpt Törnqvist vooral vragen op, vertelt ze. “Ik heb geen oplossingen, maar door vragen te stellen hoop ik mensen aan het denken te zetten.”
Törnqvist (1964) verhuisde op haar vijfde naar Nederland. Ze illustreerde werk van onder andere Astrid Lindgren en Toon Tellegen, schreef zelf verhalen en mocht verschillende prestigieuze prijzen in ontvangst nemen, waaronder de Zilveren Griffel en een Gouden Penseel. Ze is zowel persoonlijk als via haar werk betrokken geraakt bij kinderen en jongeren uit regio’s en conflictgebieden waar kansen niet vanzelfsprekend zijn, zoals Iran, Afghanistan en Syrië. Ook al stond de lezing eerder op papier, door de oorlog in Oekraïne is het thema actueler dan ooit. “Ik ben zelf als kind naar Nederland gekomen, sprak de taal niet en had geen idee wie Jip en Janneke waren. Ik weet hoe het is om heel veel verhalen bij je te dragen die je niet kwijt kunt in een vreemd land.”

Annie M.G. Schmidtlezing, 18 mei Kinderboekenmuseum. Kaartjes zijn uitverkocht, maar dankzij de Grote Vriendelijke Podcast is de lezing vanaf 19 mei terug te luisteren