- blad nr 4
- 1-4-2022
- auteur A. van Nie
- Opinie
Flexibilisering lerarenopleiding is vragen om ongelukken
Zoals drie lerarenopleiders schrijven in het Onderwijsblad, is er alle reden tot bezorgdheid over het wetsontwerp Leeruitkomsten, gericht op de flexibilisering van lerarenopleidingen (‘Plan voor flexibelere lerarenopleidingen is zorgwekkend’, februari). In deze voorstellen staat beoordeling van het niveau van studenten centraal en niet het samenhangende onderwijsprogramma dat hbo-instellingen van oudsher aanbieden. Werkgevers in het hbo hebben op deze veranderingen aangedrongen.
Inspelen op bestaande kennis en vaardigheden klinkt sympathiek en er zijn vast studenten met heel veel opleiding en ervaring voor wie dit kan werken. Het is niet voor niets dat de experimenten met een hele kleine groep zij-instromers met heel veel begeleiding redelijk succesvol waren.
Maar er wordt nu voorgesteld dit in te voeren voor in principe alle studenten. Dat kan alleen als er aanzienlijk meer tijd is voor de docent, want iedere student mag straks zijn eigen product gaan opleveren en die producten moeten flexibel beoordeeld worden. Die extra tijd voor docenten kost geld en dat extra geld komt er niet.
Er is nog een principiëler bezwaar. Zo’n twaalf jaar geleden werden we opgeschrikt door het nieuws dat hogescholen studenten diploma’s cadeau gaven. Inholland en Windesheim werden in die affaire met name genoemd.
Weet u het nog? Docenten hadden besloten het niveau van studenten te beoordelen aan de hand van door hen gemaakte producten, maar aan welke maatstaven die moesten voldoen was niet goed omschreven. De onderwijsinspectie stelde later vast dat deze instellingen het voor een hbo-diploma benodigde eindniveau niet konden garanderen.
Hogescholen hebben adequaat op deze affaire gereageerd en werken tegenwoordig met scherpere procedures. Zo wordt tegenwoordig geprobeerd het eindniveau transparant vast te leggen en zo goed mogelijk te borgen. Het voldoen aan de internationaal afgesproken kwalificaties voor de bachelor, de zogenoemde Dublin discriptoren, is daarbij heel expliciet bij de opleidingen geborgd.
Het is onbegrijpelijk dat met het huidige voorstel voor flexibilisering van leeruitkomsten het hele huidige systeem losgelaten gaat worden. Het lijkt een terugkeer naar hetgeen twaalf jaar geleden zoveel kritiek kreeg. Wij zijn erg teleurgesteld dat de werkgevers in het hbo hierover een afspraak hebben gemaakt met het ministerie. Bovendien zien wij niet hoe dit nieuwe stelsel ingevoerd kan worden zonder dat de werkdruk in het hbo fors verhoogd wordt. Er komt immers geen geld bij.
Onze oproep is dan ook bezint eer ge begint. Stop deze erosie van de onderwijskwaliteit. Blijf de opleiding als totaalplaatje van kennis en vaardigheden van een professional zien. Gooi deze bijl aan de wortel van de kwaliteitsborging van het hoger onderwijs snel weg voordat er opnieuw ongelukken gebeuren.
Auke van Nie is lerarenopleider natuur- en scheikunde. Hogeschool Inholland
Sjoerd van Vliet-Efriandi is lerarenopleider bedrijfseconomie, Hogeschool Rotterdam