blad nr 4
1-4-2022
auteur J. Bos
Column

Oorlog

De vorige keer dat we elkaar zagen, was alles nog pais en vree. Maar vanmorgen is het plots oorlog in de klas. Ik heb het niet over omgegooide stoelen of kinderen die elkaar in de haren vliegen. Op het hbo blijven onderlinge conflicten sowieso meestal beperkt tot een discussie en vuile blikken. Vandaag is het is écht oorlog in onze eigen Europese achtertuin. En als je journalistiek studeert is een oorlog in je achtertuin behoorlijk relevant. In ieder geval een stuk relevanter dan wat er eigenlijk voor vandaag op het programma staat.
Tenminste, dat vind ik. Eva en Marleen hanteren overduidelijk een andere definitie van relevantie. Want terwijl ik mijn studenten wijs op de impact van de huidige ontwikkelingen en een brug probeer te bouwen naar persvrijheid en de rol van een nieuwe generatie journalisten - zij dus - blijven de twee dames giechelen achterin de klas. Het lukt me de stoorzenders stil te krijgen zonder de draad kwijt te raken. Maar toch zet het me op scherp. Niet giechelen is één ding, zorgen dat ze meedoen heel wat anders. Als ik de laatste jaren iets heb geleerd over onderwijs, dan is het dit: ik kan mijn studenten nog zoveel proberen bij te brengen, als ze niet snappen waarom ze iets doen, blijft er niks plakken. Een inzicht waarover mijn wiskundeleraar op de middelbare school overigens niet beschikte.
Goed, terug naar mijn eigen klas, waar ondertussen de gesprekken gaan over in vrijheid en veiligheid je vak kunnen uitoefenen en de waarde van feiten en waarheid. Het grootste deel van de studenten is aangehaakt en er wordt gedeeld, gediscussieerd en geluisterd. Ik kijk naar Eva en Marleen, die op hun beurt glazig voor zich uitstaren. Ik heb ze nog steeds niet. Dan zie ik plots die andere stille student: Yara. Zodra het tijd is voor koffie neem ik haar apart en deel mijn idee. Ze wil.
Wanneer de klas terugkomt, neem ik plaats tussen de verbaasde studenten. Op mijn plek zit Yara, hun klasgenoot die met haar familie naar Nederland kwam om huis, haard en een oorlog in Syrië achter zich te laten. De enige van ons die echt weet wat oorlog is. En dat nu met ons deelt. Het is doodstil in het lokaal als Yara ons meeneemt in haar verhaal en uiteindelijk vertelt dat het de oorlog was die haar deed besluiten om journalistiek te studeren. Met een zucht eindigt ze haar verhaal. Of er nog vragen zijn? Twee vingers schieten direct de lucht in: die van Eva en Marleen.

{streamer}
Als je journalistiek studeert is een oorlog in je achtertuin behoorlijk relevant

Joost Bos is hbo-docent aan de school voor journalistiek