• blad nr 4
  • 1-4-2022
  • auteur M. van Nieuwstadt 
  • Commentaar

 

Zeg eens nee

Het Nederlands taalonderwijs is versnipperd. ‘Ons vak wordt verknipt in kleine domeintjes’, zegt een taaldocent in het verhaal ‘Voor goed leesonderwijs moeten andere lessen wijken’, op pagina 52.
Dat opknippen is raar, vindt zij, want taal is de hele dag overal. Het is verbonden met alle vakken op de basisschool. Lezen en schrijven zijn met rekenen misschien wel de belangrijkste vaardigheden die we jonge kinderen in het onderwijs bijbrengen.
Thematisch werken helpt tegen de versnippering. Scholen die dat doen, onderwijzen kinderen in technisch en begrijpend lezen en brengen hen tegelijkertijd kennis bij. Een veelbelovende aanpak, want onderzoek laat zien dat je feitenkennis en leesbegrip niet kunt loskoppelen.
Werken met thema’s, buiten de taal- en leesmethode om, is helaas niet makkelijk. In hun nieuwe boek De school als werkplaats leggen Martin Bootsma en Eva Naaijkens uit hoe zij dat aanpakken op de Amsterdamse Alan Turingschool. Ze waarschuwen dat het veel vraagt van de schoolleiding en van de organisatie.
Thematisch werken gaat soms mis. ‘Ik heb leraren ten onder zien gaan omdat ze werkten in een stuurloze school met hoge werkdruk waar methodes (…) uit den boze waren’, schrijft Bootsma. ‘Om zelf onderwijs te kunnen maken is een goed georganiseerde school met weinig werkdruk voorwaardelijk.’
Een sterke schooldirecteur die nee zegt hoort daarbij, zo blijkt uit onze korte boekbespreking op pagina 57. Nog een voorwaarde: inspraak van personeel in het taakbeleid en de werklast. Zie onze coververhalen.
Een school die taal serieus neemt, moet keuzes maken. ‘Als je leesonderwijs echt belangrijk vindt, dan hebben andere zaken misschien minder aandacht’, zegt een tweede taaldocent in het begrijpend lezen stuk.
Wat laten we dan vallen? De politiek eist aandacht voor digitale geletterdheid, burgerschap, sociaalemotionele ontwikkeling en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dit lijstje is niet compleet. Belangrijk allemaal, maar de vraag wat er dan minder aandacht behoeft, is ook relevant.

Dit bericht delen:

© 2025 Onderwijsblad. Alle rechten voorbehouden
Het auteursrecht op de artikelen in dit archief berust bij het Onderwijsblad, columnisten of freelance-medewerkers. Het citeren van delen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding. Volledige overname, herplaatsing of opname in andere publicaties is slechts toegestaan na overleg met de hoofdredacteur via onderwijsblad@aob.nl Indien het gaat om artikelen van freelancers zal hiervoor een bedrag in rekening worden gebracht.