blad nr 4
23-2-2002
auteur . Overige
Column

Van de Camp

Op de laatste dag van januari werd ik opgeschrikt door het overlijden van Ad Hermes, oud-staatssecretaris van Onderwijs en Wetenschappen. Daarvoor en daarna was hij vele jaren een markant Kamerlid. Iemand van de oude stempel, in de goede zin van het woord. Met onderwijs als grote liefde.
Ook toen hij geen Kamerlid meer was, leefde hij nog zeer dicht tegen de politiek aan. Regelmatig vroeg hij om het opsturen van stukken. Een aantal onderwerpen volgde hij tot voor kort zeer oplettend: de inspectie, het speciaal onderwijs en het hoger onderwijs, want hij was voorzitter van de raad van toezicht van de R.K. Technische Hogeschool Rijswijk.
Heel wat pakketten post zijn vanuit de CDA-fractie aan hem toegestuurd. Het speciale verzamelbakje met de naam van Ad Hermes op het bureau van mijn medewerkster is niet meer nodig.
Hermes behoorde tot de oude generatie christen-democraten. Een generatie waaruit we meer en meer mensen verliezen. In januari alleen al oud-premier Jelle Zijlstra, oud-staatssecretaris Gerard Brokx en Gerard van Leijenhorst, net als Ad Hermes ook oud-staatssecretaris van Onderwijs. Krachtige parlementariërs die veel hebben bijgedragen aan de vorm en inhoud van het huidige CDA.
'Onze éminence' zoals ik Ad noemde, was mijn grote leermeester. Als jong Kamerlid mocht ik een aantal jaren het 'vak' bij hem afkijken. Een harde leerschool, want het was niet snel goed, maar wat heb ik veel van hem geleerd. De betekenis van Ad Hermes ligt daarbij vooral op het terrein van de vrijheid van onderwijs, het 'beruchte' artikel 23. Voor Ad Hermes ging die vrijheid boven alles. Maar vooral: die vrijheid van onderwijs was voor hem gekoppeld aan schoolbesturen!
Toen ik in 1999 samen met Clémence Ross een artikel schreef met de titel 'De school aan de ouders' was dat voor Hermes moeilijk te verkroppen. De insteek vanuit de ouders kon hij niet waarderen: bestúren waren de dragers van de onderwijsvrijheid. Zó had hij mij niet opgevoed!
Hij kwam nog regelmatig in de Kamer langs. Maar wel steeds minder. Ad was teleurgesteld dat zijn adviezen niet zonder meer werden overgenomen door nieuwe Kamerleden als Clémence Ross en Aart Mosterd. Steeds vaker moest ik mijn best doen om de boosheid van mijn oude leermeester te neutraliseren. De kloof was te groot geworden. Jammer, ook voor hem zelf, want wat was hij hartstochtelijk betrokken bij het (bijzonder) onderwijs.
Op de dag van zijn begrafenis vond in de Kamer het debat over het wijzigen van artikel 23 van de Grondwet plaats: de paarse coalitie wil samenwerkingsscholen, van openbaar en bijzonder onderwijs, mogelijk maken. Het duale stelstel, waar Ad Hermes altijd zo voor gestreden heeft, staat daardoor op de tocht. Alleen al uit eerbied voor deze kleine, maar indrukwekkende man, aan het CDA de plicht hier zeer kritisch op te zijn.