blad nr 5
1-5-2019
auteur L. Rötgers
Column

Spraakverwarring

In de trein naar Schiphol was alles nog wel goed gegaan, maar toen we eenmaal alle collega's voor het docentenreisje verzameld hadden, ontstond er vrij vlot enige paniek. Er was verwarring over de incheckbalie, hoewel er duidelijk '2' op het bord stond te lezen. 'Geen stress, geen stress,' riep onze reisleider paniekerig. Mij biedt een dergelijke situatie altijd troost, want het leven valt relatief gezien dan verder reuze mee.
Het lukte ons die dag toch om in Helsinki te komen. Een propellervliegtuigje bracht ons vervolgens naar een hoog in Finland gelegen oord en eenmaal in het hotel aangekomen, bekroop mij het gevoel dat ik eigenlijk altijd in hotels krijg: vergane glorie. Ook dit gebouw is ooit neergezet door een ambitieuze ondernemer in de stellige overtuiging het gehele jaar honderden gasten te huisvesten, maar nu was er buiten onze groep verder niemand te bekennen. De sfeer hield dan ook het midden tussen Fawlty Towers en de eindscènes uit The Shining.
De telefoon op de kamer was bruin en in 1982 beslist een noviteit geweest, omdat er geen draaischijf maar druktoetsen op zaten. Hetzelfde was van toepassing op de dame van het restaurant: in 1982 beslist een frisse verschijning, maar inmiddels opgesloten in vele kilo's verzakt mensenvlees. Dezelfde dame verzorgde de volgende ochtend een streng doch rechtvaardig ontbijt. Direct daarna moesten we op een nabijgelegen school acte de présence geven.
Een groepje Finse docenten loodste ons een vrolijk gekleurd lokaaltje binnen voor een inspirerend samenzijn. De voertaal tijdens deze bijeenkomst was Engels en dat plaatste het gezelschap in een taalkundig invalidenwagentje. Onze Finse hosts waren niet altijd even goed te verstaan en het al te letterlijk vertalen van de eigen taal in het Engels leidde soms tot een Babylonische spraakverwarring.
'We'd love to take advantage of your principle', zei een collega na lang nadenken, waarmee hij bedoelde dat de onderwijsprincipes uit Finland ons tot voordeel zouden kunnen zijn. Maar in feite zei hij dat wij allemaal erg graag met de rector naar bed wilden. Het was verder een gezellige dag, waarin wij niets hebben opgestoken van de Finse onderwijsmethoden. Jammer, want er wordt altijd enorm hoog over op gegeven.
Op de terugweg naar Nederland volgde nog een evaluatie, waar eigenlijk niemand zin in had. De meesten vulden het subsidieverantwoordingsformulier dan ook in onder het motto 'Verkies onwetendheid, wanneer kennis tot ellende leidt'. Een erg eerlijke collega vulde 'lekker gegeten' in bij het onderdeel reflectie.
Daar krijgt hij vast last mee. Je vraagt je soms af of de gelden voor internationalisering niet beter aan onderwijs kunnen worden besteed.