- blad nr 14
- 1-10-2017
- auteur J. Poortvliet
- Redactioneel
Invalpools raken leeg
Leegrakende vervangingspools zijn het eerste brede signaal van het lerarentekort. Een deel van deze pools is twee à drie jaar geleden opgericht om gedwongen ontslagen in krimpregio’s te voorkomen.
Leraren die sindsdien voor invalpools werken vinden steeds vaker weer een baan op een vaste school. Dat is gunstig voor hen, maar lastig voor scholen die vervangers zoeken, bijvoorbeeld voor een zieke juf.
Vooral de snelheid van de omslag verrast de betrokkenen. Gerard Langeraert richtte onder andere de invalpool RTC Zeeland op en zag daar binnen twee jaar een lerarenoverschot veranderen in lerarentekort. “We dachten dat deze tekorten pas in 2020-2021 zouden optreden, maar de situatie is nu al nijpend.”
Eenzelfde scenario voltrok zich bij Personeelscluster Oost Nederland (PON), ten oosten van de lijn Arnhem-Zwolle. Directeur Mini Schouten: “Het is zo vlug gegaan.” Vorig jaar had PON nog 140 invallers in vaste dienst. Zestig van hen zijn per augustus uitgestroomd. De flexibele schil van PON is nog drastischer gekrompen: van 400 tijdelijke werknemers in 2016 naar 140 nu.
Schouten is adviseur van Leswerk in Breda en omgeving. Deze vervangingspool was tot voor kort gewend een vervanger te leveren wanneer een school daar om vroeg. “Nu moeten ze 10 tot 15 procent van de keren ‘nee’ verkopen”, aldus Schouten. Het aangrenzende Regionaal Transfercentrum Midden-Brabant geeft aan een acuut probleem te hebben voor vervanging in het speciaal (basis) onderwijs. Ook reguliere functies zijn voor het s(b)o steeds lastiger te vervullen, aldus bestuurder Danitia Laffort.
In Amsterdam is de pool vullen altijd al een uitdaging geweest. “Onze vervangers krijgen snel vaste banen aangeboden,” laat Misalia Stenhuijs van invalpool De Brede Selectie weten. Driessen HRM, dienstverlener op het gebied van invalpools, stopte mede daarom met haar vervangingsactiviteiten in de hoofdstad. Afgelopen voorjaar nog luidde Langeraert de noodklok voor een nieuwe pool in de regio Rotterdam Rijnmond van elf schoolbesturen die samen vijftig scholen vertegenwoordigen. “Technisch stond alles in de steigers, maar er zaten geen mensen in. Een lege pool kan niemand van dienst zijn.”
Langeraert vreest de eerste griepgolf. Situaties waarbij plots een groot aantal invallers nodig is, kunnen niet meer worden opgevangen. “Griep is gewoon geen optie. Ik zou zeggen: stel de griepprik beschikbaar voor alle leraren.”