- blad nr 11
- 17-6-2017
- auteur . Overige
- Redactioneel
De conciërge: een onmisbare duizendpoot
Tekst Marijke Nijboer
In de wijk Malburgen in Arnhem-Zuid wonen mensen uit alle windstreken. Het Mozaïek, al jaren drager van de titel ‘excellente basisschool’, heeft dan ook tientallen nationaliteiten in huis. De school maakt een actieve en tegelijkertijd ordelijke indruk. Toch komt er elke dag een onvoorspelbare stroom taken op de conciërge af. “Ik heb geprobeerd een vaste dagindeling te maken”, vertelt Jolanda, “maar op een paar vaste taken na lukt dat niet echt.”
Achter de computer in een hoek van de grote, open hal wijst ze op haar elektronische agenda. “Ik geef dagelijks met kleuren aan welke taken ik echt wil doen. Verder kijk ik wat er op me afkomt.”
Leerkrachten sturen regelmatig een kind naar Jolanda. Voor een pleister, voor de appelsnijder of omdat de wc verstopt is. Daar komen weer twee kleuters aangehuppeld. “Ik zie twee konijntjes”, roept Jolanda. “Nee, kikkers”, zegt het jongetje. Wijzend naar het meisje: “Hij hep pijn op ze gezicht.” Jolanda: “Maar dat is een zij.” Het jongetje, volhardend: “Hij moet ijs op ze gezicht.” Aardbei of chocola, vraagt Jolanda met een knipoog. Het meisje krijgt ijsklontjes in een doekje mee. Een kwartiertje later komt ze terug: “Als de pijn weg is, kan ik dit dan opeten?”
Collega’s waarderen hun conciërge omdat ze een aanpakker is, maar ook om de humor en het inlevingsvermogen waarmee zij klein en groot te woord staat. Pieter Gorter, adjunct-directeur, klopt op z’n borst: “Haar hart zit op de goede plek.”
Telefoontjes
Jolanda volgde de kunstacademie. Ze maakt jaarlijks met groep 8 het decor voor de afscheidsmusical, maar verder zet ze haar creatieve talenten niet meer voor de school in. Hoewel: “Geen dag is hetzelfde. Je moet een beetje creatief zijn om oplossingen te vinden voor allerlei praktische problemen.”
De telefoon gaat. Een moeder meldt haar kind ziek. Omdat het al na negenen is, gaat Jolanda dat even doorgeven aan de juf. Normaal bellen ouders voor negenen. Om negen uur hebben ook de leerkrachten genoteerd wie zij missen. Vervolgens kan Jolanda in het systeem zien wie er ongeoorloofd afwezig is. Het is haar taak die ouders op te bellen.
Daarna bestelt ze papieren handdoeken, handdoeken voor de rolautomaten en toiletpapier. En ze belt de kinderboerderij om te vragen wanneer die hun leskist weer komen ophalen.
Het is tijd om de prullenbakken op de schoolpleinen te legen. Jolanda haalt de kruiwagen en een rol vuilniszakken uit de berging. Op het plein geeft ze meteen aan een leerkracht door dat de zandbak wordt bijgevuld.
Daarna vertrekt ze naar de nabijgelegen vrijeschool. Meester Marc is daar, vanwege ruimtegebrek, met zijn groep in de lerarenkamer getrokken. Jolanda hangt hier een kapstok op en overlegt met Marc wat er verder nog moet gebeuren.
Kauwtje
Wanneer ze weer terugloopt, ziet ze bij de ingang van haar school, onder de kastanjeboom, een verfomfaaid jong kauwtje zitten. Hij kan zo te zien nog niet vliegen. Jolanda zet een ladder tegen de muur en trekt werkhandschoenen aan. Ze slaagt erin om het dier met een schepnet te vangen. Ondertussen doorkruist een wolk van ongerust krassende kauwen de lucht boven de school. Jolanda klimt de ladder op en parkeert het beestje op het dak, onder een tak van de kastanjeboom.
Dan valt haar blik op de ramen naast de entree. “Geen gezicht, die vogelpoep.” Ze haalt een emmer, spons en zeem en gaat aan de slag. En zo rolt ze van de ene taak in de andere. De uitgevallen bloesem van de kastanjeboom, waar de stoep mee bezaaid is, zal moeten wachten tot morgen. Jolanda geeft prioriteit aan een uit de grond gerukte fietsbeugel. Met behulp van een schop plaatst ze deze opnieuw stevig in de grond. Vandalisme, oordeelt ze. “In het weekend en ‘s avonds hangen hier soms jongeren. Ik heb hen uitgelegd dat ze welkom zijn, maar dat alles wel heel moet blijven. Dat hielp, maar soms gaat het weer mis.”
Niks geregeld
Bart Sweep, leerkracht van groep 2, zegt dat hij het meteen merkt wanneer Jolanda eens een dag afwezig is. “Als je dan ’s morgens binnenkomt, is er geen koffie en is niks geregeld. Je kunt geen kinderen naar haar toesturen en is er buitenspeelmateriaal stuk, dan moet je dat zelf oplossen. Echt: conciërge is een onderschat beroep.”
Toch moeten veel scholen het vanwege geldgebrek zonder conciërge doen. D66 is voor een conciërge op elke basisschool en organiseert een jaarlijkse verkiezing. Zo werd Jolanda conciërge van 2017. Het Mozaïek heeft al jaren conciërges op beide locaties. “Wij zijn een grote school”, zegt directeur Carola Peters, “dan heb je wat meer mogelijkheden om te schuiven met geld. Ik wil graag kwaliteit neerzetten en daarbij is ook de conciërge belangrijk. Jolanda denkt mee, ze is hartstikke technisch en heel milieubewust. Dat helpt ons financieel en ze maakt kinderen en collega’s bewust van duurzaamheid.”
De directeur noemt haar conciërge een ‘mensenmens’ en een verbindende factor. “Ze neemt bovendien collega’s veel werk uit handen. Neem de schoolfotograaf. Op sommige scholen regelen ouders zelf hun bestelling, maar veel van onze ouders hebben geen internet. Jolanda doet die hele administratie. Hetzelfde geldt voor het paasontbijt; dat stuurt Jolanda aan. Zo kunnen wij ouders inzetten voor wat echt belangrijk is: het verder brengen van hun kinderen.”