- blad nr 9
- 20-5-2017
- auteur . Overige
- Opinie
Zet College voor Examens buitenspel
Stel je voor: Uefa komt vlak voor de finale van de Champions League met een nieuw plan. De voetbalbond vindt dat één scheidsrechter en twee lijnrechters niet meer in staat zijn de wedstrijd goed te beoordelen. De wedstrijd zal daarom worden opgenomen en de dag erna zullen tien topscheidsrechters in het diepste geheim op basis van de beelden beslissen wie zich Europees kampioen mag noemen. Daarna heeft de Uefa ook nog een dag nodig om het oordeel van deze topscheidsrechters te bespreken, zodat de uitslag van de wedstrijd uiteindelijk ruim twee dagen na het spelen ervan bekend wordt. Ik vermoed dat iedereen dit plan te belachelijk voor woorden vindt, zeker nu de finale aanstaande is.
Toch heeft het College voor Toetsen en Examens iets dergelijks vlak voor het eindexamen vwo-Nederlands bedacht. Op 10 mei is het examen door de eindexamenkandidaten gemaakt. Daarna werd aan een tiental docenten onder strenge geheimhouding het voorlopige correctiemodel opgestuurd. Zij konden van hun eerste vijf leerlingen het examen nakijken en de dag erna in Utrecht met elkaar en de examencommissie het werk bespreken, tegen een vorstelijke vergoeding van driehonderd euro. Ook leden van het sectiebestuur Nederlands van Levende Talen, de beroepsvereniging van docenten in moderne talen, waren aanwezig bij deze bespreking. Daarna boog de examencommissie zich nog een dag over alle uitkomsten en op vrijdag 12 mei, vanaf vijf uur ‘s middags, toen het weekend begon, konden de docenten in het land het definitieve correctiemodel downloaden.
Als we de nieuwe werkwijze eens goed bekijken, kunnen we daar wat vraagtekens bij plaatsen. Van alle docenten die zich als ‘proefkonijn’ opgaven, werden er uiteindelijk door de examencommissie tien gekozen. Op basis van wat? Uit welke provincies? Zijn het docenten van grote en kleine scholen? Zijn de vijftig kandidaten van wie het werk werd besproken een afspiegeling van de duizenden die in heel Nederland vwo-examen Nederlands deden? Hoe objectief is het uiteindelijke correctiemodel nog?
In voorgaande jaren was het correctiemodel altijd direct beschikbaar. In de eerste jaren van de tweede fase waren er weinig aanmerkingen op het correctiemodel, maar in de loop der jaren werden dat er steeds meer. Vooral Levende Talen kwam met veel op- en aanmerkingen waardoor er vrijwel een compleet nieuw correctiemodel ontstond. Hieruit kun je concluderen dat de examencommissie tekortschoot. De examencommissie praat natuurlijk niet over haar onvermogen, maar nodigt docenten uit om mee te denken over het correctiemodel met als doel de leerlingen de beste beoordeling te bieden. Hieruit blijkt haar onvermogen. Ze kan zelf blijkbaar niet voor de beste beoordeling zorgen.
Naar mijn idee kunnen de examenbobo’s maar beter naar huis gestuurd worden. Laat voor de komende jaren Levende Talen een examen en correctiemodel ontwerpen. Dan ontvangen we alles gewoon op tijd, het zal ongetwijfeld beter en objectiever zijn en wellicht stukken goedkoper. Een win-winsituatie voor het onderwijs.
Jaap van Ree is docent Nederlands