blad nr 9
20-5-2017
auteur . Overige
Juridisch advies

U kunt wel gaan

Het klinkt aanlokkelijk: buiten de schoolvakantie om een aantal weken vrij met behoud van salaris. Toch meldt zich wekelijks onderwijspersoneel dat het met een non-activiteitstelling volstrekt niet eens is.

Tekst Frans Lathouwers, juridische dienst

Een paar weken vrijgesteld zijn van werkzaamheden terwijl je salaris doorbetaald wordt. Wie wil dat niet? Dit wordt ook wel non-activiteitstelling genoemd. Beide zijn mildere kwalificaties voor dezelfde maatregel: de schorsing. En dan klinkt die extra vrije tijd niet meer zo aanlokkelijk. Wekelijks wordt deze maatregel in het onderwijs toegepast.
Er zijn twee soorten schorsingen: als straf en als ordemaatregel. Meestal is er sprake van een schorsing als ordemaatregel en dat gebeurt altijd met behoud van salaris. Het is een maatregel die niets zegt over het handelen van de leraar. Een werkgever kan een schorsing opleggen om rust in de school te creëren. Bijvoorbeeld om een ernstige klacht van een ouder te onderzoeken of om een ruziënde sectie tijdelijk uit elkaar te halen.
Een rechter toetst de schorsing als ordemaatregel beperkt, juist omdat deze niets zegt over het handelen van de werknemer. Maar helemaal kansloos is een beroepszaak niet: de schorsing moet een redelijk belang dienen en niet langer duren dan noodzakelijk.
Twee voorbeelden waarin een schorsing als ordemaatregel niet kon. Juf Bianca is meer dan dertig jaar in dienst als vakleerkracht in het basisonderwijs. Het bestuur moet bezuinigen en schrapt het vak van Bianca. Daardoor zou zij onbevoegd voor de klas komen te staan. Juf Bianca mag van haar werkgever een pabo-opleiding doen, die zou ze pas na de aow-leeftijd afronden. Niet geheel onbegrijpelijk zat deze juf daar niet op te wachten. In de nadagen van haar carrière zou zij een pittige studie moeten gaan volgen. Juf Bianca wordt geschorst nadat ze naar mening van haar directeur niet snel genoeg akkoord gaat met de opleiding.
Een tweede geval doet zich aan het begin van dit schooljaar voor. Meester Peter is werkzaam aan een montessoribasisschool. Hij geeft bevoegd les op basis van zijn pabo-diploma, maar zijn werkgever verlangt van hem dat hij de montessori-opleiding gaat volgen. Peter wil die opleiding best doen, maar wil de studietijd en -kosten vergoed hebben, zoals in de cao-po staat. Zijn werkgever wil hem niet compenseren en forceert de discussie door Peter te schorsen.
Hoe zijn beide zaken afgelopen? De werkgever van juf Bianca trok na een sommatie het schorsingsbesluit in. Het bestuur van meester Peter was halsstarriger. Na een sommatie moest een kort geding gestart worden. De rechter vond dat Peter onterecht geschorst was. Op straffe van een dwangsom voor het bestuur moest Peter weer aan het werk. Beide zaken zijn voorbeelden waarin de werkgever met de schorsing geen redelijk doel beoogde, maar de discussie over de te volgen opleiding onder druk wenste te zetten.

Deze rubriek is gebaseerd op ervaringen uit de praktijk van AOb-juristen