blad nr 12
17-6-2000
auteur . Overige
Column

Barth

Zijn de omvangrijke investeringen in ict in het onderwijs weloverwogen en zinvol, of een uiting van misplaatste millenniumkoorts? Die vraag werpt het Sociaal en cultureel planbureau op in een recent verschenen rapport. Volgens het bureau leidt de komst van moderne technologie niet tot nieuwe ongelijkheid in de samenleving. Hooguit voltrekt de scheiding tussen mensen die wel en niet profiteren van ict zich langs reeds bestaande lijnen. Die zullen vervagen naarmate apparaten goedkoper en makkelijker te gebruiken worden. Of ict in het onderwijs kan bijdragen aan het bestrijden van bestaande ongelijkheid in kansen, moet nog worden bezien, zo stelt het rapport. Dat geldt vooral voor het basisonderwijs.
Ict in het onderwijs heeft onmiskenbaar de wind in de rug. In het regeerakkoord is er een miljard voor uitgetrokken. Het kabinet heeft net besloten dat dat geld sneller naar de scholen zal gaan. Tijdens de laatste Europese top in Lissabon (die de geschiedenis ingaat als de dotcom-top) beleden de regeringsleiders van de Unie hun verbondenheid met investeringen in computertechnologie.
Is dat echt allemaal gebakken lucht? Ik waag het te betwijfelen. Ook in het basisonderwijs biedt leren met behulp van de computer nieuwe mogelijkheden om in de klas meer aan te sluiten bij het eigen tempo van kinderen. Zo kunnen kinderen die sneller zijn dan de rest van de klas worden uitgedaagd met andere of diepgravender programmašs. Het maakt het een stuk eenvoudiger om verschillende dingen tegelijk aan te bieden in de klas. Nog mooier wordt het als het apparaat de vorderingen van elk kind bijhoudt en daar aan het eind van de dag over rapporteert. Zo krijgt met elke computer in de klas de leraar er een paar handen bij. Daarnaast ziet het SCP de mogelijkheden over het hoofd die ict biedt om onderwijsachterstanden te bestrijden. De computer is een oergeduldige leermeester, waarmee net zo lang getraind kan worden tot een kind de stof onder de knie heeft. Met behulp van een computer kan lesstof beeldend en aantrekkelijk gebracht worden. Veel kinderen ervaren werken met de computer meer als spelen dan leren, wat hun motivatie ten goede komt. Ict biedt bovendien de mogelijkheid abstracte kennis op een concrete manier, stap voor stap, aan te bieden. Juist voor kansarme kinderen is het daarom belangrijk dat de overheid zich er niet alleen voor inspant dat zij op school beschikken over een computer, maar dat die ook voor thuis binnen hun bereik komt.
Voor dit alles moet nog veel gebeuren. Interessante educatieve software bijvoorbeeld is hard nodig. Net als goed nageschoolde leraren, die weten hoe didactische vernieuwingen met ict kunnen worden geďntegreerd in de les. Voldoende apparatuur en een aansluiting op Kennisnet. En laten we vooral niet vergeten: onderhoud en systeembeheer. De boel moet wel blijven draaien! Wie denkt dat de toepassing van ict in het onderwijs beperkt blijft tot leren tekstverwerken en werken met de spreadsheet, heeft gelijk als hij twijfelt aan de forse investeringen die dit vraagt. Wie ziet dat het zoveel meer kan zijn, realiseert zich dat de huidige investeringen pas een aardig begin vormen.