blad nr 11
6-6-2015
auteur M. van Nieuwstadt
Redactioneel

Toets helpt onthouden

Leerlingen die een toets maken over iets dat zij geleerd hebben, onthouden lesstof beter dan leerlingen die deze stof in dezelfde tijd opnieuw bestuderen. Dit zogeheten toets-effect werkt alleen als de stof niet al te ingewikkeld is. Dat schrijven pedagogen van de universiteiten van Utrecht, Rotterdam en New South Wales (Sydney) in een studie die op 19 mei online is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Educational Psychology Review.
Waar het gaat om het onthouden van eenvoudige lesstof zoals een rijtje Engelse woordjes, is het toets-effect wetenschappelijk goed onderbouwd. Bij complexe leertaken ligt dat anders, mailt bijzonder hoogleraar onderwijspsychologie Tamara van Gog (Universiteit van Rotterdam), eerste auteur van het artikel. Bij complexe leertaken moeten leerlingen feiten met elkaar verbinden, bijvoorbeeld om te begrijpen hoe autoremmen werken of waarom Nederland neutraal was in de Eerste Wereldoorlog.
Van Gog liet kinderen uitgewerkte voorbeelden doornemen en toepassen, bijvoorbeeld over de werking van een parallelschakeling. Hierbij werkte het maken van een extra test niet beter dan het opnieuw doornemen van de stof. Ook leerlingen die een lange tekst over zwarte gaten moesten doorgronden hadden geen baat bij een extra test (een tekst met weggelaten woorden) waarin ze eerder feiten waarover ze eerder hadden gelezen uit hun geheugen moesten opdiepen.
Van Gog concludeert: ‘De complexiteit van het leermateriaal kan het testeffect reduceren of zelfs helemaal doen verdwijnen.’