blad nr 6
22-3-2014
auteur A. Jonkman
Column

Dappere school

‘Nee’ zeggen kost vaak meer tijd en energie dan ‘ja’. “Mevrouw, mag ik vandaag iets eerder weg?” “Nee.” “Ja, maar ik moet mijn scheikundeverslag voor tien over drie inleveren anders krijg ik een 1. En de printer thuis was kapot, dus ik moet naar de mediatheek en in de pauze stond daar zo’n lange rij dat ik niet aan de beurt ben gekomen.” “Nee.” “Ja, maar ik kan mij echt geen 1 meer veroorloven. Mevrouw, weet u wel wat u aanricht?” “Nee.” “Met een onvoldoende voor scheikunde kan ik geen N-profiel kiezen en geen dierenarts worden. Ik heb geen plan B. Mag ik alstublieieieieieft wat eerder weg?” “Nee.” “Ja, maar...” “Matthijs! Zitten! Nu!” De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik ook wel eens ‘ja’ zeg. Als ik moe ben of een leerling er echt heel lief bij kijkt.
Onlangs vroeg onze schoolleiding de MR in te stemmen met het nieuwe schoolplan. De MR zei ‘nee’. Dat was geen eenvoudige beslissing. De schoolleiding had maandenlang moeite gedaan om het docententeam te betrekken bij het opstellen van de doelen, die natuurlijk voor een groot deel waren ingegeven door het nieuwe bestuursakkoord (excelleren, differentiëren, wereldburgerschap). Iedereen had braaf geknikt, niemand had gezegd: ‘Prachtig plan, maar de doelen kunnen wij niet halen.’ Docenten willen geen ‘nee’ zeggen, ‘nee’ zeggen kost tijd. En tijd hebben wij niet.
Collega Karin den Heijer schreef op 7 maart in de Volkskrant dat er bij haar op het gymnasium ondanks grote investeringen geen sprake was van kwaliteitsverbetering en dat een ‘uitgeputte wiskundeleraar geen tijd en energie heeft om zich te professionaliseren’. Een gymnasium nota bene. Met hoogopgeleide docenten en veel leergierige leerlingen.
Een paar weken geleden was de inspectie bij ons op school. Die was erg enthousiast over de kwaliteit van ons bestuur, ons onderwijs en onze docenten. Er was één kritiekpunt: differentiëren in de les, daar hadden zij niet veel van gezien. Maar, zeiden de inspecteurs, ‘als jullie dat op deze school al niet kunnen, dan weten wij niet waar het wel kan. Dus misschien moeten wij onze criteria maar eens onder de loep nemen.’ Verstandige taal.
Inventarisatie van de schoolplannen van scholen in de buurt leerde dat die inhoudelijk nauwelijks van elkaar verschillen. Omdat ik zelf twee kinderen op twee van die scholen heb gehad weet ik dat ook zij erg hun best doen, maar hun doelen niet halen.
Mijn school had het geluk dat een groep betrokken en energieke docenten durfde te zeggen: Dit gaat niet lukken, laten wij daar nu als eerste eens eerlijk over zijn. Eerst investeren in versteviging van het docententeam, voordat wij wat dan ook voor nieuws beloven.
Elke ouder en elke docent weet dat hij zijn kind en leerling een groot plezier doet door op goed gekozen momenten ‘nee’ te zeggen. Ik gun het mijn dappere school als jullie ook eens ergens de energie vandaan zouden kunnen halen en tegen je schoolleiding zouden zeggen: Laat de VO-raad aan de overheid vertellen dat het hieronder echt is vastgelopen. Dat zijn wij naar mijn mening aan onszelf, onze leerlingen en aan de belastingbetaler verplicht.