- blad nr 5
- 8-3-2014
- auteur . Overige
- Juridische rubriek
Leraar ken uw grens
Tekst Frans Lathouwers, juridische dienst
De uitersten in de verhouding leraar-leerling zijn gemakkelijk te duiden. De jurisprudentie is duidelijk: van een leraar wordt een ‘hoger zedelijk niveau’ verwacht dan van de gemiddelde Nederlander. Er is immers sprake van een gezagsverhouding, een afhankelijkheidsrelatie. Bij aangetoonde ongewenste contacten volgt ontslag, zonder werkloosheidsuitkering. De leraar en zijn gezin zijn aangewezen op bijstand. Bij een strafrechtelijk vergrijp volgt in feite een beroepsverbod. Een Verklaring Omtrent het Gedrag zal niet worden afgegeven.
Daartussen ligt een grijs gebied dat is als het verschil tussen dag en nacht. Een scherpe grens is daar niet te trekken. Een voorbeeld uit de praktijk in het grijze gebied is de zaak van Duco die in het schooljaar 2012-2013 vers van de lerarenopleiding komt. Hij heeft een bevoegdheid voor een schaarstevak en zijn werkgever geeft hem meteen een vast dienstverband. Op de eerste schooldag krijgt Duco het mentoraat van een lastige klas in de maag gesplitst. Hij durft zich niet op onervarenheid te beroepen.
Duco gaat volledig voor die nieuwe klus. Hij wil een steun en toeverlaat voor zijn leerlingen zijn. Marleen, een leerling van zestien jaar, meldt zich bij hem. Het gaat thuis niet goed door een echtscheiding. Marleen lijkt er aan onderdoor te gaan: ze is verdrietig en kan zich niet concentreren. Ze staat onder behandeling bij haar huisarts en een psycholoog. Mede op aandrang van moeder besluit Duco wekelijks, soms dagelijks, gesprekken met Marleen te hebben. Ze lijkt baat te hebben bij deze aanpak.
Medio november gaat het echter helemaal mis. Marleen lijkt suïcidaal en wordt opgenomen op een psychiatrische afdeling. De school verbiedt Duco contact met haar op te nemen. Het lukt het meisje toch om via de sociale media contact te leggen met Duco. Ze wil Duco spreken.
En dan gaat het mis. Duco negeert het verbod van zijn werkgever en bezoekt Marleen in het ziekenhuis. Moeder is furieus en komt verhaal halen bij de schoolleiding. Duco kan goedschiks of kwaadschiks vertrekken. Goedschiks betekent dat hij een werkloosheidsuitkering voor een beperkte periode krijgt. Kwaadschiks betekent dat Duco aangewezen is op bijstand als de rechter vindt dat hij verwijtbaar gehandeld heeft. Uiteindelijk kiest Duco eieren voor zijn geld. Hij accepteert de schikking en behoudt zijn recht op een werkloosheidsuitkering. Zijn baan is hij echter kwijt.
Een bevredigende uitkomst? Daarover kun je van mening verschillen. Duco heeft in strijd gehandeld met de uitdrukkelijke opdracht van zijn werkgever en dat was niet verstandig. Toch is het jammer dat een gedreven leraar met hart voor zijn leerlingen de school moet verlaten. Met de beste bedoelingen heeft hij contact onderhouden met Marleen. Zijn onervarenheid heeft hem de das om gedaan.
Dat mag zijn school zich ook aantrekken. Deze jonge en onervaren docent werd zonder begeleiding en ondersteuning belast met een taak waar hij nog niet voor gekwalificeerd was. Het ontbrak Duco aan het vermogen afstand te bewaren. In andere sectoren zoals jeugdzorg worden medewerkers getraind om professionele distantie te bewaren tot hun cliënten. Het lijkt erop dat medewerkers in het onderwijs hier ook baat bij zouden hebben.
Voor juridisch advies kunt u contact opnemen met het Informatie en Advies Centrum van de AOb: 0900 4636262 (5 cent per minuut), info@aob.nl