blad nr 19
30-11-2013
auteur T. van Haperen
Column

Het Inholland stigmata

In 2010 haalde de hogeschool Inholland het nieuws. Met fopdiploma’s. De inspectie constateerde dat een onleesbare eindscriptie een diploma niet in de weg stond. De klapper in het schandaal was de Theo-route. Theo was docent. Studenten die lang over de opleiding deden, mochten hem bellen. Theo regelde dan op basis van elders verworven competenties een getuigschrift. Stukjesschrijvers doken met veel plezier op deze kwestie. De Inholland dijenkletsers holden door de media.
Drie jaar na de kruisiging van Inholland druppelt nog steeds etter uit de stigmata. Een student die in 2009 aan de exameneisen voldeed, kreeg in 2010 geen diploma. De examencommissie liet zich inspireren door de robuuste Onderwijsinspectie en blokkeerde de uitreiking. De rechter maakte begin november van dit jaar een einde aan het geschil. Het diploma dient te worden overhandigd. En snel. Even daarvoor meldde het Algemeen Dagblad dat afstuderen voor de huidige generatie studenten erg moeilijk is. Onderzoeksvoorstellen worden zelden goedgekeurd. Feedback is een ander woord voor tegenhouden.
Het Inholland drama ontwikkelt zich in de richting van een afstudeerneurose. Een aantal hogescholen lijdt daar aan. Hoe ik dat weet? Van docenten. Die bellen en mailen me. Zelf naar buiten treden durven ze namelijk niet. Dat is verboden. Maar de eisen voor met name de eindproducten zijn wel degelijk opgeschroefd. En dat is logisch. Maar ook als de afgesproken kwaliteitscriteria zichtbaar zijn, volgt vaak een afwijzing. Eén docent beweert dat het klimaat daartoe dwingt. Een ander zegt dat de producten ook wel matig zijn. Dat komt door een gebrekkige taalbeheersing. Het vak Nederlands bestaat niet. Maar aan het einde van de opleiding moeten oud-havisten wel op academisch niveau kunnen schrijven. En dat is ze niet geleerd.
De door deze docenten geconstateerde misplaatste en overdreven strengheid sluit aan bij het verhaal in het AD. En daarin zit toch een exces. Want de spanning zit bij die eindscripties. En daar is beoordelen altijd lastig. Allereerst vanwege het interpretatieverschil. Als de Onderwijsinspectie vanuit haar opvattingen over betrouwbaarheid en validiteit bijvoorbeeld de profielwerkstukken in het voortgezet onderwijs opnieuw corrigeert, is de ramp niet te overzien.
Bij de weerbarstige werkelijkheid zit de tweede frictie. Visualiseer een student, geslaagd voor alle tentamens. Hij levert de zesde versie van zijn eindscriptie in. Alle opmerkingen van zijn begeleider zijn verwerkt. Maar het blijft een nikszeggende stapel papier. Anderzijds, de inleiding en conclusie zijn leesbaar, de relevante literatuur is genoemd, beter wordt het niet en kijk, daar is de genadezes. Zo gaat het in de hele wereld. Selecteren doen we in het begin van de opleiding. Afstuderen aan het eind.
Artsen, leraren, politieagenten, allemaal belanden ze regelmatig in deze grijze zone. Verantwoordelijkheid nemen is dan de kwestie. En ja, meebuigen met gemakzucht verdient een correctie. Maar met begrip graag. Want neem onze InHolland-collega Theo. Weet jij wat hij precies deed? En waarom? Ik niet. Want het bleef stil aan de andere kant van het verhaal. En dat is niet goed. Gevaarlijk onaardig zelfs.